Seria: Nauki Penalne (dawniej: Kryminologia)

Permanent URI for this collection

https://e-bp.inp.pan.pl/handle/123456789/95

W serii wydawniczej Zakładu Kryminologii INP PAN pod redakcją prof. dr hab. Ireny Rzeplińskiej pt. Kryminologia ukazują się oryginalne prace empiryczne i teoretyczne z dziedziny kryminologii – m.in. studia nad przestępczością i sprawcami przestępstw, studia wiktymologiczne, studia nad instytucjami wymiaru sprawiedliwości, polityką kryminalną i penitencjarną oraz prace dotyczące metod badawczych i koncepcji teoretycznych w kryminologii. Wydawane monografie i prace zbiorowe zawierające opis i analizę aktualnych problemów kryminologicznych, m.in. obraz przestępczości w Polsce, charakterystykę sprawców czynów zabronionych, w tym zagadnienie skuteczności ich resocjalizacji, oraz badania dotyczące funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Seria będzie obejmowała również prace z zakresu wiktymologii i polityki kryminalnej. Celem stawianym przed wydawanymi monografiami jest przede wszystkim przedstawienie badań empirycznych i wyników analiz przeprowadzonych na ich podstawie. Publikowane monografie będą zawierać również opracowania teoretyczne.

Serię zainaugurowała księga pamiątkowa prof. dr hab. Ireny Rzeplińskiej pt. „Po co nam kryminologia”, w której zamieszczono prace kryminologów: badaczy uznanych i młodszych naukowców ze wszystkich ośrodków krajowych. Publikacja jest nie tylko swoistym uhonorowaniem całokształtu pracy naukowej Profesor Rzeplińskiej ale jednocześnie jest cennym przekazem informacyjnym o dylematach i wyzwaniach współczesnej kryminologii, prowadzonych badaniach naukowych ich metodologii i aplikacji praktycznych oraz ustawodawczych.

Wydawnictwo INP PAN jest otwarte na publikacje prac zarówno doświadczonych jak i młodych kryminologów. W serii wydawane są monografie jedno lub wieloautorskie, jak również redagowane prace zbiorowe.

Wszystkie prace złożone w Wydawnictwie INP PAN przechodzą proces recenzji (wewnętrznych oraz zewnętrznych). Wynik recenzji decyduje o skierowaniu ich do publikacji.

Browse

Now showing 1 - 6 of 6

Compliance i inne mechanizmy zapobiegania korupcji
(INP PAN, 2024) Nowak, Celina; Lizak, Robert
Korupcja towarzyszy człowiekowi od dawna, ale, jak z chorobą toczącą społeczeństwo, lepiej jej zapobiegać niż leczyć. Mechanizmem pozwalającym skutecznie zapobiegać korupcji są programy compliance. W kontekście prawnym pojęcie compliance odnosi się do procesu tworzenia, przyjmowania i obowiązywania norm (zasad i procedur) w ramach organizacji, które zapewniają zgodność jej działalności z przepisami prawa. W książce zaprezentowano teoretyczne ujęcie zjawiska compliance jako nowego poziomu regulacyjnego, a także modelowe rozwiązania praktyczne odnoszące się do compliance, oparte na amerykańskim modelu programu compliance. Analizie poddano także dwa inne mechanizmy zapobiegania korupcji, to jest system ochrony osób zgłaszających naruszenia (sygnalistów) oraz rejestry korzyści.
W pogoni za… Praktyka korzystania z europejskiego nakazu aresztowania przez polskie organy wymiaru sprawiedliwości
(INP PAN, 2024) Włodarczyk-Madejska, Justyna; Wzorek, Dominik
The aim of the book "In Pursuit of… The practice of Using the European Arrest Warrant by Polish Judicial Authorities" was to describe Polish courts’ practice of issuing European arrest warrants (EAW) and the execution of EAWs by judicial authorities of other EU Member States, as well as to describe the experiences of people who have been issued an EAW. Using various research methods and techniques, we tried to investigate how one of the oldest mechanisms of European judicial cooperation – the European arrest warrant – functions in practice, including the post-extradition experiences of Poles expelled from Great Britain and other countries as a result of contact with the Polish or British justice system. The book is the result of a long-term project carried out at the Department of Criminology of the Institute of Law Studies of the Polish Academy of Sciences, titled “The Experiences of Poles Deported from Great Britain in Contact with the Justice System” and financed by the National Science Center as part of the Harmonia project (2018/30/M/HS5/00816). The title of the book refers both to people who have been extradited and to judicial authorities. The former group, when going abroad, were chasing a better life, a better job, and their dreams – but also trying to escape the consequences of their behavior, punishment, and even imprisonment. The judicial authorities, in turn, searched for these people under the EAW because it was necessary that they participate in proceedings, mainly enforcement proceedings, and thereby serve their prison sentence. The book consists of seven chapters. In the first – methodological – we present in detail the research questions we posed and the sources of data, research methods, and techniques we used. In the second chapter, we include the origins, legal background, and characteristics of the EAW as a legal institution introduced into the legal order under the Framework Decision on the EAW. The third chapter is devoted to statistical analysis of EU Member States’ issuance and execution of EAWs, with a particular emphasis on Poland. In chapter four, we present the procedure by which Polish courts issue EAWs, from a normative and empirical perspective. In chapter five, we analyze the Framework Decision on the EAW regarding how it regulates the procedure for EAW execution and how EAWs issued by Polish courts are executed in practice. Chapter six concerns the cooperation of various entities in the execution of EAWs. Chapter seven addresses the question of what the cooperation between Member States looks like when applying and executing EAWs. The entire study ends with a conclusion constituting a critical analysis of the regulation and functioning of the EAW in the practice of Polish courts. We used many research methods in the analysis of the law, the literature on the subject, and existing data. We conducted several studies, including an examination of court case files, interviews with people with experience of extradition, and expert interviews with people who have professional contact with such people. The research material was nationwide, so it allowed us to more closely examine the application of the EAW by Polish courts. The expert interviews, in turn, allowed us to learn more about the secrets of the functioning of this instrument – emerging difficulties and ways that the individual entities involved deal with them. What has so far been virtually unheard of in the literature on EAW, or has only been addressed sporadically, is certainly the greatest advantage of this book: the stories of people on whom this instrument was used, i.e. very specific examples showing the ups and downs of our respondents’ lives – in the country before and after emigration and abroad. These stories show how much their transfer to Poland changed and how much of their lives was destroyed as a result. This book therefore presents a twofold view of the EAW – through the eyes of those using this instrument, but also through the eyes of those against whom it was used. These views are often completely different. We wanted them to meet in one place, in one publication, so that readers of the book would have a full picture of “the use of the EAW.” The practice of applying the EAW evolved throughout our research. One clear trend we noted is that Polish courts issue fewer EAWs each year, even though the number of EAWs issued across Europe increases annually. However, this change may only be apparent or due to improved reporting quality, as data is now collected more accurately. Currently, Germany is the undisputed leader in issuing EAWs. The vast majority of EAWs issued by both Polish courts and the judicial authorities of other Member States concern the enforcement stage, meaning that individuals are sought to serve a prison sentence or another form of imprisonment. The EAW in practice covers various types of offenses, primarily property crimes, followed by more serious crimes against life and health. In our research, the EAW was most frequently issued for individuals sought for committing a single offense, although it was also used to seek perpetrators of multiple – sometimes dozens of – crimes. The seriousness of the offenses for which individuals are sought using the EAW has changed. In 2019, in contrast to previous findings by other researchers, the EAW was used to seek perpetrators of slightly more serious crimes than before 2019. The number of refusals to execute an EAW is steadily increasing, as is the proportion of EAWs refused execution. Refusals often occur due to optional grounds for executing the EAW, primarily when the executing state undertakes to enforce the sentence. We developed a procedure for transferring a person to Poland, emphasizing both issues related to the arrest of the person and the course of the procedure before the judicial authority executing the EAW. We also characterized the individuals sought by Polish courts using the EAW. The migration histories of those detained and transferred to Poland based on the EAW are extremely diverse. However, they share a common element: a non-voluntary return to Poland, which had a range of consequences, including a ban on returning to the country of emigration. We highlighted elements that indicate these individuals’ attachment to the country where they were detained, where they tried to lead an orderly life, from which they were uprooted. Their detention and transfer to Poland in such cases significantly interfered with their family, housing, and financial situation. All these negative consequences were related to their removal from an environment where they had usually been functioning well for years, and their being forcibly brought to a society that had become foreign to them. The ability to serve their sentence in the country of emigration, where they felt “anchored,” would have certainly helped them maintain ties with the social environment where they already had their place – mainly professional, but often also familial. Despite many important advantages of the EAW (such as effective enforcement of judgments and decisions on the detention of persons and the execution of penalties or efficient cooperation between states without third parties’ involvement), in the book we also present several criticisms of the tool itself, including the enormous costs of implementing it, the violation of the principle of proportionality, the arbitrariness of the procedures providing illusory control of the correctness of its use, abuse of the instrument, the lack of full coherence of legal systems regarding the basic assumptions of the justice system, the lack of harmonization of human rights, and problems with harmonizing the rights of people who are detained and sentenced regarding the procedure for adapting judgments.
Ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej w świetle polskiego prawa karnego
(INP PAN, 2023-07-14) Nowak, Celina
Ochrona interesów finansowych UE stanowi na podstawie art. 325 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej wspólne zadanie Unii i państw członkowskich, przy czym państwa członkowskie są zobowiązane do podejmowania takich samych środków do zwalczania nadużyć finansowych naruszających interesy finansowe Unii, jakie podejmują do zwalczania nadużyć finansowych naruszających ich własne interesy finansowe. Zobowiązanie państw członkowskich UE ma, po pierwsze wymiar legislacyjny – państwa członkowskie UE są bowiem zobligowane do dostosowania swoich ustawodawstw do wiążących unijnych aktów prawnych; po drugie – wymiar instytucjonalny – państwa członkowskie mają powołać u siebie instytucje i organy chroniące interesy finansowe Unii oraz współpracujące z partnerami z innych krajów oraz z UE; i po trzecie – wymiar praktyczny, który polega na skutecznej realizacji tego zobowiązania. Wobec zakończenia procesu zmian instytucjonalnych i prawnych na poziomie unijnym, obecnie państwa członkowskie UE muszą dostosować swoje prawo do nowych unormowań oraz podjąć współpracę ze zreformowanymi lub całkiem nowymi instytucjami. Pracę poświęcono analizie wypełnienia przez Polskę zobowiązania ochrony interesów finansowych UE we wskazanych trzech płaszczyznach, w oparciu o pogłębione badania ustawodawstwa oraz rozwiązań instytucjonalnych i praktyki stosowania przepisów. Celem rozważań jest zbadanie, na ile skutecznie w Polsce chronione są obecnie interesy finansowe UE za pomocą instrumentów z zakresu prawa karnego oraz odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Zgodność polskiego prawa i praktyki z wymogami płynącymi z dyrektywy PIF oraz ogólnie z prawem UE w zakresie ochrony unijnych interesów finansowych zyskała na znaczeniu pod koniec 2020 r. wraz z wejściem w życie przepisów o ogólnym systemie warunkowości służącym ochronie budżetu UE. Jednym z kluczowych elementów tego systemu jest sprawna i skuteczna ochrona interesów finansowych UE. Brak skutecznej ochrony może bowiem przełożyć się na konkretne decyzje o wstrzymaniu środków dla Polski. Z tego względu w interesie państwa polskiego jest doprowadzenie do zgodności z omawianymi w monografii unormowaniami prawa UE oraz poprawa sytuacji w zakresie praktycznych aspektów ścigania czynów godzących w interesy finansowe Unii. Podsumowując rozważania przeprowadzone w tej pracy, należy stwierdzić, że Polska zadania ochrony interesów finansowych UE za pomocą środków prawnokarnych nie realizuje w sposób, który można by uznać za zadowalający. Brak harmonizacji przepisów co do kryminalizacji, na czele z luką co do kryminalizacji niewłaściwego wykorzystania uzyskanych legalnie środków unijnych, zupełna niewydolność systemu odpowiedzialności podmiotów zbiorowych, brak refleksji nad systemem kar i środków karnych w prawie karnym powszechnym i skarbowym to podstawowe powody skłaniające do uznania polskich unormowań materialnoprawnych za niewystarczające. Decyzja o nieprzystąpieniu do wzmocnionej współpracy w zakresie ustanowienia Prokuratury Europejskiej osłabia arsenał środków w dyspozycji polskich prokuratorów w ramach postępowań w sprawach o czyny godzące w interesy finansowe Unii Europejskiej. Jeśli chodzi o praktyczne aspekty ochrony interesów finansowych UE w Polsce, ustalono, że rozmiary przestępczości na szkodę interesów finansowych UE w Polsce są niewielkie. W sprawach tych toczy się zaledwie kilkaset postępowań przygotowawczych rocznie, przy czym co najmniej połowa z nich jest umarzana z powodu braku znamion przestępstwa. Wartość zabezpieczanego mienia rośnie. Dostępne dane odnoszą się tylko do postępowań przygotowawczych – w Polsce nie istnieje system zbierania danych na temat tej grupy przestępstw. The protection of the financial interests of the European Union is a shared responsibility of the Union and the Member States under Article 325(1) of the Treaty on the functioning of the European Union, with Member States being obliged to take the same measures to counter fraud affecting the Union’s financial interests as they take to counter fraud affecting their own financial interests. The commitment of the EU Member States has various dimensions: legislative, as EU Member States are obliged to align their legislation with binding EU acts; institutional, as Member States are to set up domestic institutions and bodies to protect the financial interests of the Union and to cooperate with partners from other countries and the EU; and practical, which consists in the effective implementation of this commitment. With the completion of institutional and legal changes at the EU level, it is now up to the EU Member States to adapt their laws to the new regulations and to cooperate with the reformed or completely new institutions. The book at hand analyses Poland’s fulfilment of its obligation to protect the EU’s financial interests at the three levels identified above, based on an in-depth study of legislation, institutional arrangements and practice. The purpose is to examine how effectively EU financial interests are currently protected in Poland through criminal law instruments and the liability of collective entities for criminal offences. The compliance of Polish law and practice with the requirements stemming from the PIF Directive of 2017 and general EU law regarding the protection of EU financial interests has gained importance since the provisions on the general conditionality regime of protecting the EU budget came into force at the end of 2020. One of the key elements of this system is the efficient and effective protection of the EU’s financial interests. Indeed, a lack of effective protection may translate into concrete decisions to withhold funds for Poland. Therefore, it is in the interest of the Polish state to bring about compliance with the norms of EU law discussed in this book and to improve the situation with regard to the practical aspects of prosecuting acts detrimental to the financial interests of the Union. In summarising the considerations in this book, it should be stated that Poland does not fulfil the task of protecting the EU’s financial interests by means of criminal law measures in a manner that could be considered satisfactory. The lack of harmonised provisions as regards criminalisation – first and foremost the gap in criminalisation of misuse of legally obtained EU funds – the complete inefficiency of the system of liability of collective entities and the lack of reflection on the system of penalties and criminal measures in the general criminal law and fiscal law are the basic reasons for considering the Polish substantive legal norms insufficient. Additionally, the decision not to join the enhanced cooperation that the European Public Prosecutor’s Office represents weakens the arsenal of means at the disposal of Polish prosecutors in proceedings for acts detrimental to the financial interests of the EU. As regards the practical aspects of protecting the EU’s financial interests in Poland, it is established that the extent of crime against the EU’s financial interests in Poland is small. There are only a few hundred pre-trial proceedings per year in these cases, at least half of which are discontinued due to the lack of criminality. The value of the property secured is increasing. On the other hand, in Poland there is no system for collecting data on this group of crimes, and the available data refers only to preparatory proceedings.
Karierowicze kryminalni? : aktywność przestępcza w dalszych losach nieletnich
(INP PAN, 2021) Klaus, Witold; Woźniakowska-Fajst, Dagmara; Buczkowski, Konrad; Wiktorska, Paulina; Włodarczyk-Madejska, Justyna; Wzorek, Dominik; Rzeplińska, Irena; Szulecka, Monika; Wanicka, Olga; Klaus, Witold; Rzepińska, Irena; Woźniakowska-Fajst, Dagmara; Wiktorska, Paulina
Książka Karierowicze kryminalni? Aktywność przestępcza w dalszych losach nieletnich, to owoc pracy całego zespołu Zakładu Kryminologii INP PAN i to nie tylko zespołu dzisiejszego, ale także starszego pokolenia badaczek, których pracę kontynuowaliśmy. Zebrany materiał badawczy obejmuje przeszło 30 lat. Prowadzone przez nas badania miały charakter eksploracyjnym, stąd głównym ich celem było poznanie procesów, które w planie badań nazwaliśmy wstępnie „karierami kryminalnymi”. Innymi słowy, chcieliśmy zobaczyć, jakich czynów niezgodnych z prawem osoby, które popełnianie przestępstw rozpoczęły jako nieletni, dokonywali w późniejszym okresie życia, już po osiągnięciu dorosłości. Następnie chcieliśmy sprawdzić, czy te ich drogi życiowe można pogrupować i czy układają się one w jakieś wzorce.
Skazani na wychowanie. Stosowanie środków izolacyjnych wobec nieletnich
(INP PAN, 2019) Włodarczyk-Madejska, Justyna
Niniejsza książka została poświęcona zagadnieniu realizacji dyrektyw ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich przy orzekaniu środków o charakterze izolacyjnym, tj. umieszczenia w młodzieżowym ośrodku wychowawczym lub skierowania do zakładu poprawczego. Zakreślony w ten sposób przedmiot uzasadniał potrzebę wykorzystania nie tylko kilku różnych metod naukowych (historycznej, teoretycznej, prawnej, porównawczej i statystycznej), ale również przeprowadzenia własnych badań empirycznych (badania akt spraw sądowych nieletnich, ogólnopolskiego badania sondażowego, indywidualnych półustrukturyzowanych wywiadów jakościowych). Książka składa się z czterech rozdziałów. Pierwszy z nich poświęcam modelom postępowania z nieletnimi. W drugim zamieszczam opis metodologii przeprowadzonych badań oraz badanych prób. Rozdział trzeci dotyczy zbierania informacji o nieletnim w praktyce polskich sądów. Ostatni rozdział jest natomiast poświęcony dyrektywie dobra dziecka i indywidualizacji w praktyce orzeczniczej polskich sądów. Przeprowadzone w książce analizy pokazują, że generalnie sądy, przed zastosowaniem środków izolacyjnych, gromadzą odpowiedni materiał dostarczający wiedzy o nieletnim, choć i w tym zakresie widać niepokojące nieprawidłowości. Należy jednak zaznaczyć, że sąd dla nieletnich nie jest w stanie sam zrealizować omawianych dyrektyw. Dlatego też instytucje pomocnicze, w tym zwłaszcza zawodowi rodzinni kuratorzy sądowi oraz opiniodawcze zespoły sądowych specjalistów, są niezbędne do ich realizacji. Wskazana jest zatem współpraca sądu z tymi instytucjami. Przyjęcie konkretnego modelu postępowania z nieletnimi wiąże się z koniecznością zapewnienia warunków, w których model ten będzie miał szansę zostać zrealizowany. Jednym z nich jest odpowiednie zaplecze instytucji pomocniczych. Przeprowadzone analizy pokazują jednak, że na razie warunek ten nie został spełniony.
Po co nam kryminologia? Księga Jubileuszowa Profesor Ireny Rzeplińskiej / pod redakcją Witolda Klausa, Dagmary Woźniakowskiej-Fajst, Pauliny Wiktorskiej, Konrada Buczkowskiego
(Wydawnictwo INP PAN, 2019-09-25) Kossowska, Anna; Drzazga, Edyta; Wójcik, Dobrochna; Błachut, Janina; Krajewski, Krzysztof; Stańdo-Kawecka, Barbara; Martynowicz, Agnieszka; Chlebowicz, Piotr; Pastwa-Wojciechowska, Beata; Stępniak, Piotr; Lasocik, Zbigniew; Grzyb, Magdalena; Włodarczyk-Madejska, Justyna; Waszkiewicz, Paweł; Korwin-Szymanowska, Aleksandra; Konarska-Wrzosek, Violetta; Woźniakowska-Fajst, Dagmara; Habzda-Siwek, Ewa; Szulecka, Monika; Perkowska, Magdalena; Laskowska, Katarzyna; Kmak, Magdalena; Klaus, Witold; Pływaczewski, Emil W.; Guzik-Makaruk, Ewa Monika; Filipkowski, Wojciech; Redo, Sławomir; Bulenda, Teodor; Szymanowski, Teodor; Szczygieł, Grażyna B.; Wiktorska, Paulina; Meško, Gorazd; Hacin, Rok; Urška, Pirnat; Rzepliński, Andrzej; Niełaczna, Maria; Sitarz, Olga; Zalewski, Wojciech; Buczkowski, Konrad; Jurgielewicz-Delegacz, Emilia; Czarnecka-Dzialuk, Beata; Witek-Zegan, Marta; Kwieciński, Adam; Wieczorek, Łukasz; Scheinost, Miroslav; Lévay, Miklós; Badźmirowska-Masłowska, Katarzyna; Klaus, Witold; Woźniakowska-Fajst, Dagmara; Wiktorska, Paulina; Buczkowski, Konrad
Do Księgi Jubileuszowej lreny Rzeplińskiej zgłosiło swoje prace 52 Autorów, a wśród nich zarówno Ci, którzy od wielu dziesiątek lat tworzą teoretyczny i praktyczny nurt dociekań kryminologicznych, jak i Ci którzy przejmują od nestorów polskiej kryminologii jej dorobek i tworzą własne nowe zgodne z potrzebami czasów współczesnych oblicze. Jest więc ta Księga Jubileuszowa zarówno swoistym uhonorowaniem całokształtu pracy naukowej Profesor Rzeplińskiej ale jednocześnie jest cennym przekazem informacyjnym o dylematach i wyzwaniach współczesnej kryminologii, prowadzonych badaniach naukowych ich metodologii i aplikacji praktycznych oraz ustawodawczych. Tym samym jest nie tylko Księgą Jubileuszową ale użytecznym przewodnikiem dla studentów kierunku kryminologii, rozpoczynających pracę naukową w tej dziedzinie i dla tych, którzy mają na swoim koncie niemały dorobek ale ciągle poszukują coraz efektywniejszych rozwiązań problemów społecznych w oparciu o dokonania nauki. Księga obrazuje najważniejsze nurty badawcze kryminologii w Polsce we wszystkich wiodących ośrodkach akademickich i badawczych. Treść zawartych w niej artykułów uwypukla podstawowy nurt badań i koncepcji teoretycznych, który nie tyle ogniskuje się wokół Sprawcy czynu karalnego, jego resocjalizacji i readaptacji społecznej ile na problemach samego zjawiska przestępczości, które przybiera różne formy , nasilenie i które może być zagrażające dla funkcjonowania społeczeństwa w skali mikro i makro oraz pociągać za sobą skutki ekonomiczne. Innymi słowy zdecydowane zainteresowania badaczy przejawiają się w społecznych i prawnokarnych uwarunkowaniach przestępczości jej rozmiarach, nasileniu, dynamiki i formach w mniejszym stopniu na ustalaniu osobowościowych i społecznych przyczyn.

Browse

Recent Submissions