Open Access ebooks
Permanent URI for this collection
Browse
Browsing Open Access ebooks by Title
Now showing 1 - 20 of 29
Results Per Page
Sort Options
Item Beyond the Law. Legal assessment of the Polish state's activities in response to the humanitarian crisis on the Polish-Belarusian border(INP PAN, 2022-06) Półtorak, Magdalena; Baranowska, Grażyna; Strąk, Katarzyna; Górski, Marcin; Wierczyńska, Karolina; Grzebyk, Patrycja; Kuźnicki, Witold; Klaus, Witold; Perkowska, Magdalena; Princ, Marcin; Klaus, WitoldOpracowanie pod redakcją dr hab. Witolda Klausa, prof. INP PAN, kierownika Centrum Badań nad Prawem Migracyjnym i Zakładu Kryminologii INP PAN, będące prawnym komentarzem do dramatycznych wydarzeń, które nieprzerwalnie od sierpnia 2021 roku rozgrywają się na granicy polsko-białoruskiej. Mający tam miejsce kryzys humanitarny, a w zasadzie odpowiedź na niego ze strony polskiego rządu, budzi nie tylko wiele pytań natury moralnej, ale także prawnej. Autorzy raportu próbują odpowiedzieć na najważniejsze z tych ostatnich. Problemy poruszane w niniejszym opracowaniu, obejmują wiele różnych dziedzin prawa, które często wzajemnie na siebie zachodzą. Dotyczą zatem prawa migracyjnego, konstytucyjnego, administracyjnego, karnego, humanitarnego, międzynarodowego czy praw człowieka. Wymagało to zebrania odpowiedniego zespołu autorskiego, który byłby w stanie zająć się udzieleniem odpowiedzi na nie, odpowiedzi często nie bardzo oczywistych. Publikacja jest efektem współpracy dwóch centrów badawczych działających w ramach Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk: Centrum Badań nad Prawem Migracyjnym oraz Centrum Badań nad Międzynarodowym Prawem Karnym. Autorkami i autorami są natomiast osoby reprezentujące różne ośrodki naukowe, choć większość z nich aktywnie działa w ramach prac jednego z centrów. Staraliśmy się, by opracowanie to miało przede wszystkim walor praktyczny. Stąd naszym celem było przygotowanie zwięzłych i konkretnych odpowiedzi na pojawiające się pytania czy wątpliwości. Przygotowane na ich podstawie teksty bazują na naukowej wiedzy autorek i autorów, przekładając ją na w miarę czytelny język, nie grzęznąc w zawiłych rozważaniach prawniczych. Mam nadzieję, że nam się to udało i niniejsza publikacja posłuży szerokiemu gronu odbiorców i odbiorczyń, którzy będą chcieli zrozumieć, jak z prawnego punktu widzenia oceniać działania rządzących.Item Current Issues of EU Criminal Law(INP PAN, 2022) Banach-Gutierrez, Joanna Beata; Głębocka, Justyna; Dudzik, Barbara; Kusak, Martyna; Marcia, Michalina; Kuczyńska, Hanna; Hara, Michał; Ochnio, Ariadna H.; Wycichowski-Kuchta, Gniewomir; Jakubowicz, Klaudia; Komar-Nalepa, Aleksandra; Jakubowska-Hara, Jolanta; Ochnio, Ariadna H.; Kuczyńska, HannaPublikacja przedstawia obraz wybranych aktualnych problemów prawa karnego UE z różnych perspektyw. Omawiane zagadnienia obejmują m.in.: dialog sądowy pomiędzy sądami krajowymi, Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) i Europejskim Trybunałem Praw Człowieka (ETPC); adekwatną ochronę praw uczestników postępowania karnego w państwach członkowskich UE; stosunki Prokuratury Europejskiej (EPPO) z państwami nieuczestniczącymi we wzmocnionej współpracy; wzajemne zaufanie w kontekście pozyskiwania dowodów elektronicznych; pozbawienie nielegalnego mienia w kontekście praw ofiar i konfiskaty rzeczy; harmonizację prawa karnego materialnego w zakresie definicji przestępstwa gwałtu i przestępstwa farmaceutycznego; niewystarczające wykorzystanie alternatyw dla kary pozbawienia wolności, a także odniesienia do istotnego dla współpracy w sprawach karnych orzecznictwa TSUE. Autorzy wskazują istniejące problemy wymagające rozwiązania na poziomie unijnym i krajowym oraz zarysowują przyszłe kierunki rozwoju prawa karnego UE. Dr. hab. Monika Szwarc w recenzji wydawniczej podkreśliła, że „podjęta w publikacji problematyka badawcza jest istotna z prawnego punktu widzenia i bardzo aktualna. Autorzy w swoich opracowaniach poruszają zagadnienia aktywnie dyskutowane w doktrynie prawa karnego i europejskiego, zwłaszcza w doktrynie obcej, wynikającej w równym stopniu z nowego prawodawstwa wtórnego UE, jak i z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności należy podkreślić, że Autorzy poruszają także zagadnienia związane z wzajemnymi relacjami dorobku Rady Europy z dorobkiem prawnym Unii Europejskiej”.Item Decyzje zobowiązujące w polskim prawie ochrony konkurencji. Problemy proceduralne i systemowe(Wydawnictwo Instytutu Nauk Prawnych PAN, 2020-05-11) Mleczko, MarcinAutor analizuje instytucję decyzji zobowiązującej. Przedstawia najważniejsze decyzje zobowiązujące wydane dotychczas przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz dokonuje ich analizy z punktu widzenia poprawności proceduralnej i zgodności z prowadzeniem optymalnej polityki prawa konkurencji. Proponuje odpowiednie rozwiązania występujących obecnie problemów proceduralnych i systemowych oraz stawia tezę, że problemy o charakterze systemowym są wpisane w charakter instytucji decyzji zobowiązujących.Item Detencja cudzoziemców. Standardy praw człowieka a polityka migracyjna państw europejskich(INP PAN, 2025) Markiewicz-Stanny, JoannaThe subject of this monograph is the deprivation of liberty applied in connection with the exercise of the State’s right to control the movement of persons, abbreviated as the detention of foreigners (immigration detention). It is to be understood as all those situations where an individual’s liberty is deprived in the context of procedures such as the prevention of illegal entry, expulsion, the granting of international protection or the transfer to another state for the examination of an asylum application. In this monograph, the problem of immigration detention is discussed primarily from the perspective of the international legal obligations of European states in the field of human rights. Of fundamental importance here is the European Convention on Human Rights, nevertheless the book contains numerous references to the universal human rights protection system and international refugee law. The consideration of the international legal standard of the right to liberty and security of person is carried out here in the context of the migration policies of European states and juxtaposed with the practice of detention. The book consists of five chapters. Chapter I presents the subject and object framework of the research, the sources of law adopted as a basis for the considerations and relevant terminology. It explains in a general way what the detention of foreigners consists in, as well as describing its origins and the evolution of its application in the practice of states. It also indicates the characteristics of the migration policy of European states, in terms of those elements that have an impact on the use of detention of foreigners. Chapter II addresses the context and factors that influence how the detention of aliens is normalised and applied at both international and national levels. Particular attention is given to elements such as extraterritorial activities, the privatisation of migration control and the multifaceted relationship between detention and processes of securitisation and criminalisation of migration. Chapter III is devoted to an in-depth examination of international human rights law standards on the permissibility of detention of foreigners as an element of the right to liberty and security of person and procedural guarantees. Given the importance of the conditions of detention as a criterion for its possible arbitrariness, this part of the monograph also deals with the standards for the treatment of foreigners during detention. Chapter IV deals entirely with the detention of foreigners in the law and practice of seven selected European states: Bulgaria, France, Spain, the Netherlands, Germany, Sweden and Poland. The problem is presented in such a way as to show that it is now possible to write about a certain normative pattern characteristic of the regulation of detention in Europe. Also described are the legal basis of detention in national law, the most common prerequisites for its application as well as issues such as the authorities responsible for adjudicating detention, the infrastructure used for this purpose and the conditions of detention. Chapter V is an analysis of how one would look at the detention of foreigners if it is applied unlawfully or arbitrarily on a systemic basis as part of state’s migration policy. The impact of the detention of foreigners on the enjoyment of human rights other than the right to liberty and security of person, which specifically includes the prohibition of degrading or inhuman punishment or treatment and the right to respect for private or family life was also analysed. The final issue addressed in the monograph is the problem of assessing the detention of foreigners from the point of view of the principle of good faith, which is fundamental to the international legal order.Item Dziecko-rodzice-państwo w kontekście świadczeń zdrowotnych edukacyjnych i przemocy domowej / pod redakcją Małgorzaty Łączkowskiej-Porawskiej(Instytut Nauk Prawnych PAN, 2020) Łączkowska-Porawska, Małgorzata; Haberko, Joanna Agnieszka; Jadach, Katarzyna; Wiktorska, PaulinaSpis treściItem EU-Tobacco Industry agreements and beyond(INP PAN, 2020-02-02) Foltea, MarinaIllicit trade in tobacco products undermines public health and lead to significant tax losses for Governments. From around 2001, attempts to hold international tobacco manufacturers liable for tobacco products originating from within their supply chains led them to conclude far-reaching Cooperation Agreements with the European Union (EU) and its Member States. These agreements resulted in significant reductions in illicit trade in their products in Europe, but market dynamics caused the products of these manufacturers to be replaced by other illicit products.Item Euphony, harmony and dissonance in the international legal order = Eufonia, harmonia i dysonans w międzynarodowym porządku prawnym = Euphonie, harmonie et dissonance dans l’ordre juridique international : Liber amicorum Władysław Czapliński(ILS PAS, 2024) Arcari, Maurizio; Bonafé, Beatrice; Balcerzak, Michał; Balmond, Louis; Barcz, Jan; Cała-Wacinkiewicz, Ewelina; Chen, Chun-i; Grzebyk, Patrycja; Hamamoto, Shotaro; Hilpold, Peter; Hobe, Stephan; Jakubowski, Andrzej; Kamiński, Ireneusz C.; Kleczkowska, Agata; Kornobis-Romanowska, Dagmara; Kowalik-Bańczyk, Krystyna; Kowalski, Michał; Kovács, Péter; Kozłowski, Artur; Kranz, Jerzy; Kritsiotis, Dino; Krzan, Bartłomiej; Kwiecień, Roman; Lugato, Monica; Łukańko, Bernard; Marin, Nikolay; Menkes, Jerzy; Menkes, Marcin; Mik, Cezary; Mikołajczyk, Barbara; Millet-Devalle, Anne; Oeter, Stefan; Richter, Dagmar; Roth, Brad R; Sadowski, Wojciech; Saganek, Przemysław; Seršić, Maja; Šturma, Pavel; Szwarc, Monika; Torres Cazorl, María Isabel; Vadapalas, Vilenas; Wieruszewski, Roman; Wierczyńska, Karolina; Wójtowicz, Krzysztof; Wyrozumska, Anna; Zappalà, Salvatore; Kowalik-Bańczyk, Krystyna; Wierczyńska, Karolina; Jakubowski, AndrzejPublikacja składa się z 44 tekstów dotyczących problematyki prawa międzynarodowego publicznego. Z uwagi na specyfikę publikacji zostały one ułożone w porządku alfabetycznym nazwisk autorów. Niezależnie od tego daje się wskazać kilka większych obszarów, w odniesieniu do których praca wnosi istotny wkład. W publikacji da się wyróżnić cztery zasadnicze wątki. Na pierwszy składają się teksty dotyczące samych fundamentów prawa międzynarodowego. W tym obszarze należy sytuować samą refleksję na temat natury prawa międzynarodowego, jego źródeł, odpowiedzialności międzynarodowej. Na szczególne podkreślenie zasługuje opracowania S. Hobe, The International Legal Order : Too Fragile to be an Attractive Safety Net dotyczące samego porządku międzynarodowoprawnego. Autor ukazuje szereg zagrożeń dla porządku międzynarodowoprawnego i rozważa, w jaki sposób wpływają one na samą istotę tego prawa. Do zagrożeń tych zalicza blokowanie systemu rozwiązywania sporów w WTO, wojnę w Strefie Gazy i na Ukrainie. Rozważania na temat istoty prawa międzynarodowego przedstawia E. Cała-Wacinkiewicz, Między dysonansem a eufonią - o sile jedności systemu prawa międzynarodowego w kontekście jego fragmentacji. W tym nurcie mieszczą się też rozważania M. Arcari i B. Bonafe (Divisive Jus Cogens) poświęcone ius cogens. Autorzy stawiają szereg fundamentalnych pytań na temat istoty ius cogens. Należy do nich przede wszystkim to, czy normy takie mogą być tworzone za pomocą umów międzynarodowych i czy norm ius cogens można szukać wśród tych regulujących podstawy stosunków międzynarodowych. Odnosi si ę te ż do metod zapewnienia wymuszania respektowania norm ius cogens. Kilka opracowań dotyczy zagadnienia źródeł prawa międzynarodowego i zasad ogólnych - rozdziały P. Saganka, M. Kozłowskiego, M. Lugato, R. Kwiecień, Chun-i-Chen i A. Wyrozumskiej. Także w tym obszarze należy sytuować opracowanie B. Rotha, Recognition Doctrine' s Unacknowledged Centrality to the International Legal Order, dotyczące znaczenia instytucji uznania międzynarodowego dla prawa międzynarodowego. W tym ogólnym nurcie mieszczą się trzy opracowania dotyczące szeroko rozumianej odpowiedzialności . Dwa z nich dotyczą odpowiedzialności rozumianej jako responsibility, tj. odpowiedzialność za złamanie prawa międzynarodowego (M. Balcerzak, Odpowiedzialność międzynarodowa państwa a Europejska Konwencja Praw Człowieka : kilka refleksji; P. Sturma, Possible Ways to an International Compensation Mechanism). Tzw. liability, czyli odpowiedzialności za działania niezabronione przez prawo międzynarodowe dotyczy rodział M. Seršić, Liability of Statessine delicto. Drugą grupę rozdziałów stanowią opracowania odnoszące się do bardziej konkretnych norm czy instytucji prawa międzynarodowego. Na szczególne odnotowanie zasługuje kilka wartościowych opracowań dotyczących Unii Europejskiej i jej prawa (D. Kornobis-Roanowska, Eufonia w prawie mi ędzynarodowym wobec zgiełku czasu - rola Unii Europejskiej w tworzeniu mi ędzynarodowego prawa humanitarnego; J. Kranz, Między nadrzędnością, pierwszeństwem i praworządnością; M. Szwarc, Prawo karne Unii Europejskiej - w poszukiwaniu harmonii). Drugim wątkiem tego nurtu jest międzynarodowe prawo karne, szczególnie aktualne obecnie wobec konfliktu na Ukrianie i w Strefie Gazy. P. Kovacs, In the second place , where appropriate ... Considerations on the position of general international law in the jurisprudence of the International Criminal Court w prezentuje to jaki wpływ na dorobek Międzynarodowego Trybunału Karnego ma prawo międzynarodowe. Do zbliżonej tematyki — choć z perspektywy Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości — odnosi się tekst K. Wierczyńskiej i S. Zaręby, Obowiązki państw w kontekście zbrodni ludobójstwa w świetle dorobku orzeczniczego Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości, w której autorzy analizują jak przebiega ewolucja praktyki MTS w zakresie interpretacji konwencji w sprawie ludobójstwa. Opracowań odnoszących się do MTS jest kilka - są to rozdziały P. Grzebyk, P. Hilpolda, W. Sadowskiego. W pracy znalazły się też opracowania poświęcone najnowszemu dorobkowi orzeczniczemu Europejskiego Trybunału Praw Człowieka: (A. Jakubowski, The Right to Cultural Heritage in the Jurisprudence of the European Court of Human Rights; B. Łukańko, Środek tymczasowy w rozumieniu art. 39 Regulaminu Europejskiego Trybunału Praw Człowieka – zagadnienia wybrane). Trzecią grupę stanowią opracowania odnoszące się do konkretnych zdarzeń związanych z prawem międzynarodowym czy konkretnych dokumentów lub orzeczeń. Na szczeg ólne odnotowanie zasługuje aktualne opracowanie L. Balmonda, Ukraine, Haut Karabakh, Israël et Gaza : la s écurit é collective en question. W tej części nalezy sytuować także rozdziały autorstwa K. Kowalik-Bańczyk oraz A. Kleczkowskiej. Czwartą grupę stanowią opracowania dotyczące stosunków polsko-niemieckich. Składają się na nią rozdziały autorstwa J. Barcza, S. Oetrera i D. Richter.Item Freedom of Religion, Minority Rights and the Law : The Status of Jewish and Muslim Minorities in Europe and Beyond(Routledge, 2025) Cohen-Almagor, Raphael; Gliszczyńska-Grabias, Aleksandra; Henrard, Kristin; Baranowska, Grażyna; Górski, Marcin; Tourkochoriti, Ioanna; Porat, Iddo; Van der Schyff, Gerhard; Schuz, Rhona; Hacohen, Aviad; Heinig, Hans Michael; Wattier, Stephanie; Sandberg, Russell; Fink, François; Weiler, Joseph; Linzen, Meir; Gliszczyńska-Grabias, Aleksandra; Hacohen, AviadThis book provides an in-depth, scholarly reflection on the challenges that arise in guaranteeing religious freedom and protection of the rights of religious minorities in law and practice. Currently, the protection of religious minorities constitutes one of the foundations of the international human rights protection systems and is provided for in the constitutions of all democratic states. The volume identifies, analyses, and assesses the legal status of religious freedom and protection of religious minorities, with special focus on Jewish and Muslim minorities in the European and Israeli legal environments. It compares the discourses on the scope and boundaries of religious freedom with the actual treatment of religious freedom in legal regulations, the case law, and in practice by the general society. The book employs the resources of comparative law and national and international law, as well as legal theory. Extensive use is also made of decisions of the international courts, including the European Court of Human Rights and the Court of Justice of the European Union. The book will be a valuable resource for academics, researchers, and policymakers working in the areas of law and religion, international human rights law, comparative constitutional law, and religious studies.Item Heteroseksualność i monogamiczność małżeństwa jako stosunku prawnego(Wydawnictwo INP PAN, 2019) Łączkowska-Porawska, MałgorzataCzęść niniejszego opracowania poświęcona jest analizie przywoływanego w dokumentach międzynarodowych prawa do zawarcia małżeństwa i założenia rodziny oraz próbie ustalenia, jakie konsekwencje wynikają z tej regulacji dla prawa krajowego oraz praw jednostki, choć można postawić pytanie, jakiemu celowi ma służyć analiza małżeństwa w świetle regulacji katalogujących prawa człowieka, które same w sobie są dosyć lakoniczne. Uzasadnieniem może być globalizacja oraz większa mobilność jednostek, z którą łączą się problemy rodzinne o charakterze transgranicznym. Wiąże się z tym większe doświadczenie w zakresie zastosowania obcych regulacji oraz możliwość porównania rozwiązań obowiązujących w różnych państwach. Stanowi to niekiedy podstawę do formułowania oczekiwań, aby wprowadzać „cudze” przepisy do rodzimego porządku prawnego, gdyż to właśnie one w pełni realizują określone prawa człowieka. Z takich zabiegów prawnoporównawczych od jakiegoś czasu korzysta także Europejski Trybunał Praw Człowieka zaznaczając, że jest skłonny uznać za standard rozwiązanie występujące w większości europejskich systemów prawnych. Warto jednak w pierwszej kolejności sięgnąć nie tyle do przepisów obowiązujących poza granicami, lecz do wypracowanych przez społeczność międzynarodową przepisów stanowiących element porządku krajowego i ustalić, co rzeczywiście wynika z nich w odniesieniu do obowiązków ustawodawczych państwa. Na potrzeby niniejszego opracowania za punkt odniesienia przyjmuje się przede wszystkim to, co zostało wypracowane jako prawo wiążące przez społeczność międzynarodową w ramach organizacji międzynarodowych, takich jak Organizacja Narodów Zjednoczonych czy Rada Europy. Przywołane zostaną jednak także sugestie wynikające z dokumentów mających charakter tzw. prawa miękkiego, nienakładających na państwa żadnych obowiązków, zawierających jednak często nowy sposób interpretowania praw człowieka oraz wskazujących kierunek pożądanych przez autorów zmian. Trzecim punktem odniesienia są regulacje krajowe innych państw europejskich. Na kanwie tych rozwiązań analizie poddano przepisy polskiego prawa rodzinnego kształtujące stosunek prawny małżeństwa. Celem niniejszego opracowania jest analiza dwóch cech charakterystycznych zawiązku małżeńskiego: heteroseksualności i monogamiczności przyjmowanych do niedawna powszechnie za oczywiste i bezdyskusyjne, podobnie jak sformalizowany charakter, świeckość i trwałość. Wskazane dwa przymioty zostały wybrane celowo, ponieważ często zwraca się uwagę, że rezygnacja z małżeństwa jako związku kobiety i mężczyzny może w niedalekiej przyszłości doprowadzić do podważenia drugiej istotnej cechy poprzez dopuszczenie małżeństw grupowych jako nowoczesnej formy poligamii.Item International Cooperation of Competition Authorities in Europe. From Bilateral Agreements to Transgovernmental Networks(INP PAN, 2020-12) Błachucki, Mateusz; Calkins, Stephen; Alliston, Cleo; Bardong, Andreas; Heckenberger, Wolfgang; Lovásová, Erika; Lukáčová, Daniela; Vidal, Adriana Meijide; García Álvarez, Marta; Michałek-Gervais, Marta; Pacillo, Michele; Sauermann, Martin; Pape, Fabian; Paulus, Eduard; Prates, Rita; Horta, Ricardo Bayão; Stankiewicz, Rafał; Taurula, Maarit; Viros, David; Błachucki, MateuszMonografia zbiorowa poświęcona jest współpracy międzynarodowej krajowych organów ds. konkurencji (NCA) państw członkowskich UE. Zostały w niej omówione przykłady współpracy dwustronnej (między właściwymi organami krajowymi z Niemiec i Austrii lub Czech i Słowacji), współpracy regionalnej (między nordyckimi właściwymi organami krajowymi) oraz współpracy w ramach sieci kontynentalnej (ze szczególnym uwzględnieniem zmian wprowadzonych Dyrektywą ECN +). Książka zawiera również analizy krajowych doświadczeń we współpracy międzynarodowej (Włochy, Słowacja i Hiszpania). Omówione zostały także kwestie niezależności krajowych organów ds. konkurencji, podstawowych praw przedsiębiorstw, nadzoru nad współpracą międzynarodową krajowych organów ds. konkurencji. Autorzy są zaangażowani w międzynarodową współpracę właściwych organów krajowych ds. konkurencji, pełniąc m.in. funkcje urzędników prowadzących postępowanie, członków międzynarodowych sieci organów ochrony konkurencji, doradców pozarządowych ds. sieci, naukowców doradzających sieciom i krajowym organom ochrony konkurencji, prawnych przedstawicieli przedsiębiorstw zaangażowanych w te postępowania lub członków innych instytucji zaangażowanych w ten proces.Item International Cooperation of Competition Authorities in Europe. From Bilateral Agreements to Transgovernmental Networks (2nd edition, revised and updated)(INP PAN, 2021-06-30) Calkins, Stephen; Alliston, Cleo; Bardong, Andreas; Heckenberger, Wolfgang; Lovásová, Erika; Lukáčová, Daniela; Vidal, Adriana Meijide; García Álvarez, Marta; Michałek-Gervais, Marta; Pacillo, Michele; Sauermann, Martin; Pape, Fabian; Paulus, Eduard; Prates, Rita; Horta, Ricardo Bayão; Stankiewicz, Rafał; Taurula, Maarit; Viros, David; Fonseca, Margarida Rosado da; Błachucki, MateuszMonografia zbiorowa poświęcona jest współpracy międzynarodowej krajowych organów ds. konkurencji (NCA) państw członkowskich UE. Zostały w niej omówione przykłady współpracy dwustronnej (między właściwymi organami krajowymi z Niemiec i Austrii lub Czech i Słowacji), współpracy regionalnej (między nordyckimi właściwymi organami krajowymi) oraz współpracy w ramach sieci kontynentalnej (ze szczególnym uwzględnieniem zmian wprowadzonych Dyrektywą ECN +). Książka zawiera również analizy krajowych doświadczeń we współpracy międzynarodowej (Włochy, Słowacja i Hiszpania). Omówione zostały także kwestie niezależności krajowych organów ds. konkurencji, podstawowych praw przedsiębiorstw, nadzoru nad współpracą międzynarodową krajowych organów ds. konkurencji. Autorzy są zaangażowani w międzynarodową współpracę właściwych organów krajowych ds. konkurencji, pełniąc m.in. funkcje urzędników prowadzących postępowanie, członków międzynarodowych sieci organów ochrony konkurencji, doradców pozarządowych ds. sieci, naukowców doradzających sieciom i krajowym organom ochrony konkurencji, prawnych przedstawicieli przedsiębiorstw zaangażowanych w te postępowania lub członków innych instytucji zaangażowanych w ten proces. Druga edycja monografii zawiera wszystkie opublikowane wcześniej artykuły, które zostały zaktualizowane i poprawione przez autorów, ponadto zawiera jeden dodatkowy artykuł autorstwa Margaridy Rosado da Fonseca, dotyczący portugalskiego prawa antymonopolowego.Item Karierowicze kryminalni? : aktywność przestępcza w dalszych losach nieletnich(INP PAN, 2021) Klaus, Witold; Woźniakowska-Fajst, Dagmara; Buczkowski, Konrad; Wiktorska, Paulina; Włodarczyk-Madejska, Justyna; Wzorek, Dominik; Rzeplińska, Irena; Szulecka, Monika; Wanicka, Olga; Klaus, Witold; Rzepińska, Irena; Woźniakowska-Fajst, Dagmara; Wiktorska, PaulinaKsiążka Karierowicze kryminalni? Aktywność przestępcza w dalszych losach nieletnich, to owoc pracy całego zespołu Zakładu Kryminologii INP PAN i to nie tylko zespołu dzisiejszego, ale także starszego pokolenia badaczek, których pracę kontynuowaliśmy. Zebrany materiał badawczy obejmuje przeszło 30 lat. Prowadzone przez nas badania miały charakter eksploracyjnym, stąd głównym ich celem było poznanie procesów, które w planie badań nazwaliśmy wstępnie „karierami kryminalnymi”. Innymi słowy, chcieliśmy zobaczyć, jakich czynów niezgodnych z prawem osoby, które popełnianie przestępstw rozpoczęły jako nieletni, dokonywali w późniejszym okresie życia, już po osiągnięciu dorosłości. Następnie chcieliśmy sprawdzić, czy te ich drogi życiowe można pogrupować i czy układają się one w jakieś wzorce.Item Media społecznościowe w postępowaniu karnym(INP PAN, 2022) Bayer-Ryśkiewicz, Katarzyna; Bitner, Jan; Chabiera, Anna Julia; Chmiel, Ewa; Chruścińska, Katarzyna; Czekalska, Marta; Czerwiński, Przemysław; Czerwiński, Szymon; Dąbrowski, Filip; Domańska, Barbara; Goliasz, Adam; Klotz, Miłosz; Krokus, Martyna; Lewulis, Piotr; Nadolny, Jakub; Nawara, Agnieszka; Rabczuk, Stanisław; Skraba, Karolina; Stromczyński, Błażej; Tomaszewska-Michalak, Magdalena; Worek, Krzysztof; Waszkiewicz, PawełDr hab. Wojciech Jasiński, prof. UWr podkreślił w recenzji wydawniczej, że wyniki badań i ich omówienia mogą być inspiracją nie tylko dla prawników, ale także osób zainteresowanych nowymi technologiami oraz przedstawicieli nauk społecznych analizujących różnorakie fenomeny prawne czy funkcjonowanie instytucji tworzących i stosujących prawo. Natomiast dr hab. Jerzy Kosiński, prof. AMW wskazał w recenzji, że publikacja jest bardzo ciekawym materiałem, w którym w zwartej i merytorycznie spójnej formie znajdują się unikalne treści. Przejrzystość i spójność struktury publikacji, pomimo wieloautorowości, znacznie ułatwia jej czytanie. Przedstawione wyniki badań przedstawione przez poszczególnych autorów są wynikami oryginalnymi.Item Media społecznościowe w pracy organów ścigania(Wydawnictwo Instytutu Nauk Prawnych PAN, 2021) Bayer-Ryśkiewicz, Katarzyna; Bitner, Jan; Czekalska, Marta; Dębniak, Hubert; Jędrzejak, Aleksandra; Kargul, Paulina; Krawczyk, Kinga; Rabczuk, Stanisław; Skraba, Karolina; Stromczyński, Błażej; Strzałkowski, Ignacy; Tomaszewska-Michalak, Magdalena; Waszkiewicz, Paweł; Waszkiewicz, PawełSkala faktycznego wykorzystania potencjału tkwiącego w mediach społecznościowych przez organy ścigania przez długi czas pozostawała nieznana i w dużej mierze taka wciąż pozostaje. Fragmentaryczne badania wskazują, że zarówno grupy przestępcze, jak i indywidualni sprawcy korzystają z mediów społecznościowych w dużo większym zakresie niż śledczy. W monografii dokonano eksploracji i analizy skali oraz sposobów wykorzystania mediów społecznościowych w pracy polskich organów ścigania. W recenzji wydawniczej dr hab. Marek Leśniak, prof. UŚ podkreślił „W mojej oni powstało bardzo ważne w kontekście poznawczym, jak i dla praktyki polskiego wymiaru sprawiedliwości oraz praktyki organów państwa, opracowanie. Wypełnia ono istotną lukę w polskiej literaturze przedmiotu, w kontekście prezentowanych wyników badań własnych przeprowadzonych dyskusji ich wyników ma też duże znaczenie dla światowej literatury przedmiotu.”Item Memory Laws in Poland and Hungary. Report by the Reserach Consortium 'The Challenges of Populist Memory Politics and Militant Memory Laws (MEMOCRACY)'(INP PAN, 2023) Gliszczyńska-Grabias, Aleksandra; Baranowska, Grażyna; Wójcik, Anna; Sadowski, Mirosław; Vorobiova, AnastasiiaThis Report consists of two main parts devoted to Poland’s and Hungary’s remembering of and dealing with the past, including with the use of memory laws and other deployments of legal and extra-legal means in historical policy, including soft law. It also discusses relevant domestic courts’ jurisprudence. The report situates these practices against European human rights law standards, inferred from the ECtHR case law. The aim of this exercise is capturing the dynamics of the Polish and Hungarian state’s relationship to the past after 1989 in a concise form and examine the current legal framework. The Polish and Hungarian sections are structured around common themes. In what follows, we shall discuss mnemonic constitutionalism, the institutionalisation of mnemonic governance, memorialisation of the Second World War and the Holocaust, reckoning with communism, education, and memory. The report includes discussions of political, social, and cultural factors that contextualise the legal framework. The final part concludes with broader reflections on the state of Polish and Hungarian memocracies, understood as constitutional and political regimes based on references to the past and a specific form of governance of historical memory. The report is supplemented by Conclusions and Recommendations addressed to a wide range of players and participants of public deliberations over history and the past, including lawmakers on domestic and European level, academia, and the civil society.Item Narzędzia technologiczne usług informacyjnych biblioteki Instytutu Nauk Prawnych PAN(INP PAN, 2021) Grządka, AleksandraW monografii opisano narzędzia wykorzystywane do zarządzania zasobami informacyjnymi Biblioteki Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk (INP PAN): system biblioteczny KOHA, oprogramowanie do zarządzania czasopismami naukowymi Open Journal Systems (OJS) oraz oprogramowanie do zarządzania repozytorium instytucjonalnym DSpace. Analizując funkcjonalność prezentowanych systemów informatycznych, przedstawiono również możliwe zmiany dla usprawnienia zarządzaniem zasobami informacyjnymi Biblioteki.Item Osobowość publicznoprawna w świetle historii i doktryny prawa administracyjnego(INP PAN, 2021) Błachucki, MateuszMonografia analizuje konstrukcję osobowości publicznoprawnej w ustawodawstwie polskim (w ujęciu historycznym) i doktrynie prawa administracyjnego. Przeprowadzony przegląd ustawodawstwa ujawnił, że problematyka ta była w prawie pozytywnym regulowana raczej szczątkowo. Żaden polski akt prawny nie zdefiniował nigdy pojęcia osoby prawa publicznego. W związku z tym Autor poddał analizie poglądy polskiej doktryny prawa administracyjnego poszukujące definicji osobowości publicznoprawnej i jej cech. Praca uwzględnia zatem dyskusję, jaka na przestrzeni wieku toczona była w nauce polskiej na ten właśnie temat. Dyskurs ten ujawnia po pierwsze brak zgody, co do zasadności posługiwania się koncepcją osobowości publicznoprawnej, a z drugiej brak jednomyślności, co do treści samego pojęcia. Publikacja składa się z czterech rozdziałów ułożonych w ciągu logicznym. W rozdziale pierwszym zaprezentowane zostały rozważania dotyczące konstrukcji prawa publicznego oraz osobowości prawnej (prawa prywatnego). Na podstawie tych rozważań w następnym rozdziale dokonana została prezentacja poglądów, zarówno afirmatywnych, jak i krytycznych, przedstawicieli polskiej nauki prawa administracyjnego w zakresie konstrukcji osobowości prawa publicznego. W rozdziale trzecim przedstawiono podstawowe rodzaje związków publicznoprawnych. Rozdział czwarty zaś, został poświęcony analizie szczegółowych rozwiązań ukazujących przykłady podmiotów, które w niektórych okresach traktowano jako osoby prawa publicznego. Monografia stanowi zaproszenie do refleksji nad problemem, czy konstrukcja osobowości publicznoprawnej może być wciąż przydatną kategorią czy to normatywną, teoretyczną czy też dydaktyczną. Niewątpliwie bowiem kształt współczesnej administracji państwowej determinuje wiele nowych zjawisk, co zmusza do zastanowienia, na ile koncepcja osobowości publicznoprawnej jest adekwatna do jej opisu. Należy wyrazić nadzieję, że prezentowana praca będzie stanowiła dobrą podstawę do dyskusji nad tym zagadnieniem.Item Poza prawem. Prawna ocena działań państwa polskiego w reakcji na kryzys humanitarny na granicy polsko-białoruskiej(INP PAN, 2022) Półtorak, Magdalena; Baranowska, Grażyna; Strąk, Katarzyna; Górski, Marcin; Wierczyńska, Karolina; Grzebyk, Patrycja; Kuźnicki, Witold; Klaus, Witold; Perkowska, Magdalena; Princ, MarcinOpracowanie pod redakcją dr hab. Witolda Klausa, prof. INP PAN, kierownika Centrum Badań nad Prawem Migracyjnym i Zakładu Kryminologii INP PAN, będące prawnym komentarzem do dramatycznych wydarzeń, które nieprzerwalnie od sierpnia 2021 roku rozgrywają się na granicy polsko-białoruskiej. Mający tam miejsce kryzys humanitarny, a w zasadzie odpowiedź na niego ze strony polskiego rządu, budzi nie tylko wiele pytań natury moralnej, ale także prawnej. Autorzy raportu próbują odpowiedzieć na najważniejsze z tych ostatnich. Problemy poruszane w niniejszym opracowaniu, obejmują wiele różnych dziedzin prawa, które często wzajemnie na siebie zachodzą. Dotyczą zatem prawa migracyjnego, konstytucyjnego, administracyjnego, karnego, humanitarnego, międzynarodowego czy praw człowieka. Wymagało to zebrania odpowiedniego zespołu autorskiego, który byłby w stanie zająć się udzieleniem odpowiedzi na nie, odpowiedzi często nie bardzo oczywistych. Publikacja jest efektem współpracy dwóch centrów badawczych działających w ramach Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk: Centrum Badań nad Prawem Migracyjnym oraz Centrum Badań nad Międzynarodowym Prawem Karnym. Autorkami i autorami są natomiast osoby reprezentujące różne ośrodki naukowe, choć większość z nich aktywnie działa w ramach prac jednego z centrów. Staraliśmy się, by opracowanie to miało przede wszystkim walor praktyczny. Stąd naszym celem było przygotowanie zwięzłych i konkretnych odpowiedzi na pojawiające się pytania czy wątpliwości. Przygotowane na ich podstawie teksty bazują na naukowej wiedzy autorek i autorów, przekładając ją na w miarę czytelny język, nie grzęznąc w zawiłych rozważaniach prawniczych. Mam nadzieję, że nam się to udało i niniejsza publikacja posłuży szerokiemu gronu odbiorców i odbiorczyń, którzy będą chcieli zrozumieć, jak z prawnego punktu widzenia oceniać działania rządzących.Item Prawo umów wobec wyzwań cywilizacyjnych. Zagadnienia wybrane(INP PAN, 2020) Skorupa, Piotr; Mucha-Kujawa, Joanna; Dziedzic, Magdalena; Zieliński, Marcin Z.; Grochowski, Mateusz; Romanowska, Marta; Siwik, Robert; Matysiak, Michał; Nita-Jagielski, Grzegorz; Tarska, Monika; Asłanowicz, Marcin; Bierć, Andrzej; Aromińska, Karolina; Kordasiewicz, Bogudar; Podrecki, PawełPrawo umów, będące podstawową regulacją organizującą obrót gospodarczy we współczesnym świecie, od zawsze stanowiło fundament prawa prywatnego. Postępująca globalizacja (internacjonalizacja) i multicentryczność (wielość ośrodków stanowienia) prawa prywatnego powoduje, że na jego kształt – czy szerzej kierunek ewolucji – wpływ mają nie tyle krajowi, czy ponadnarodowi ustawodawcy, ale przede wszystkim praktyka jego stosowania. Obecnie to bowiem tzw. prawotwórstwo sędziowskie najpełniej jest w stanie recypować do prawa system norm i wartości społecznych (sędzia jako wariant słuszności w treści prawa). Wskazane tendencje prawa prywatnego potwierdzają, że już dawno nastąpiło odejście od pozytywistycznej (formalnej) myśli prawniczej w kierunku pragmatyzmu, którego wyrazem pozostaje anglosaski model stanowienia i stosowania prawa (prawo efektywne ekonomicznie, klauzula rozsądku oraz roztropność sędziowska jako środek kontroli wyników literalnej wykładni prawa). Monografia stanowi zbiór rozdziałów napisanych przez pracowników i współpracowników (w tym byłych doktorantów) Zakładu Prawa Prywatnego Instytutu Nauk Prawnych PAN. Wśród rozdziałów jeden ma wartość szczególną – jest to ostatnia ukończona publikacja naukowa prof. dr hab. Andrzeja Biercia, wieloletniego kierownika Zakładu Prawa Prywatnego INP PAN i przewodniczącego Rady Naukowej INP PAN. Pan Profesor był nie tylko wybitnym specjalistą w zakresie prawa prywatnego, ale także cenionym dydaktykiem i opiekunem kilku pokoleń naukowców, a przy tym człowiekiem wielkiej kultury, przyzwoitości i życzliwości. Nie jest nadużyciem stwierdzenie, że Pan Profesor Andrzej Bierć, kształtujący warsztat naukowy młodszych badaczy, oraz jako współpracownik w ramach zakładu, miał swój udział we wszystkich pracach prezentowanych w niniejszej monografii. Publikacja, wydana już po niespodziewanej śmierci Profesora, stanowi więc swoisty hołd dla Jego pamięci, a zarazem jest wyrazem wdzięczności uczniów i współpracowników.Item Prawo wobec wyzwań cywilizacyjnych : wybrane zagadnienia : prace uczestników Prawniczych Seminariów Doktorskich INP PAN(INP PAN, 2024) Biernat-Kopczyńska, Magda; Borysewicz, Wioletta; Cygan, Tomasz; Łopatek, Robert; Piech, Maria; Skałka, Michał; Solka, Piotr; Śliwa, Agnieszka; Aplas-Żaboklicka, Aneta; Kościecha-Karkowska, Marta; Kowalski, Kornel; Lisak, Aleksandra; Lutkiewicz, Joanna; Sujecki, Michał Wojciech; Szymanek, Marcin; Świętnicki, Tomasz; Błachucki, Mateusz; Materna, GrzegorzMonografia wieloautorska składa się z szesnastu tekstów przygotowanych przez uczestników Prawniczych Seminariów Doktorskich INP PAN. Podzielono ją na dwie części: pierwsza z nich zawiera opracowania dotyczące prawa publicznego, druga zaś – prawa prywatnego. Tom jest też z tego powodu ciekawy – prezentuje spektrum zagadnień, którymi zajmują się młodzi ludzie, przygotowując swoje rozprawy doktorskie, jest to znakomity materiał poglądowy, zwłaszcza że wiele z tekstów dotyczy zagadnień nowych, kontrowersyjnych i ważnych w nauce i praktyce prawa. Z wielkim uznaniem i szacunkiem należy odnieść się do pracy zarówno autorów, jak i redaktorów tomu, którzy w ten sposób stworzyli unikalną i cenną możliwość prezentowania swojego dorobku młodym ludziom, ale także dali szansę na wykształcenie i praktykowanie warsztatu pracy naukowej, dyscypliny w opracowaniu tekstu i doborze materii, wskazaniu problemu badawczego i wreszcie – komunikatywności wypowiedzi.