Open Access ebooks

Permanent URI for this collection

https://e-bp.inp.pan.pl/handle/123456789/867

Browse

Now showing 1 - 20 of 26

Beyond the Law. Legal assessment of the Polish state's activities in response to the humanitarian crisis on the Polish-Belarusian border
(INP PAN, 2022-06) Półtorak, Magdalena; Baranowska, Grażyna; Strąk, Katarzyna; Górski, Marcin; Wierczyńska, Karolina; Grzebyk, Patrycja; Kuźnicki, Witold; Klaus, Witold; Perkowska, Magdalena; Princ, Marcin; Klaus, Witold
Opracowanie pod redakcją dr hab. Witolda Klausa, prof. INP PAN, kierownika Centrum Badań nad Prawem Migracyjnym i Zakładu Kryminologii INP PAN, będące prawnym komentarzem do dramatycznych wydarzeń, które nieprzerwalnie od sierpnia 2021 roku rozgrywają się na granicy polsko-białoruskiej. Mający tam miejsce kryzys humanitarny, a w zasadzie odpowiedź na niego ze strony polskiego rządu, budzi nie tylko wiele pytań natury moralnej, ale także prawnej. Autorzy raportu próbują odpowiedzieć na najważniejsze z tych ostatnich. Problemy poruszane w niniejszym opracowaniu, obejmują wiele różnych dziedzin prawa, które często wzajemnie na siebie zachodzą. Dotyczą zatem prawa migracyjnego, konstytucyjnego, administracyjnego, karnego, humanitarnego, międzynarodowego czy praw człowieka. Wymagało to zebrania odpowiedniego zespołu autorskiego, który byłby w stanie zająć się udzieleniem odpowiedzi na nie, odpowiedzi często nie bardzo oczywistych. Publikacja jest efektem współpracy dwóch centrów badawczych działających w ramach Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk: Centrum Badań nad Prawem Migracyjnym oraz Centrum Badań nad Międzynarodowym Prawem Karnym. Autorkami i autorami są natomiast osoby reprezentujące różne ośrodki naukowe, choć większość z nich aktywnie działa w ramach prac jednego z centrów. Staraliśmy się, by opracowanie to miało przede wszystkim walor praktyczny. Stąd naszym celem było przygotowanie zwięzłych i konkretnych odpowiedzi na pojawiające się pytania czy wątpliwości. Przygotowane na ich podstawie teksty bazują na naukowej wiedzy autorek i autorów, przekładając ją na w miarę czytelny język, nie grzęznąc w zawiłych rozważaniach prawniczych. Mam nadzieję, że nam się to udało i niniejsza publikacja posłuży szerokiemu gronu odbiorców i odbiorczyń, którzy będą chcieli zrozumieć, jak z prawnego punktu widzenia oceniać działania rządzących.
Current Issues of EU Criminal Law
(INP PAN, 2022) Banach-Gutierrez, Joanna Beata; Głębocka, Justyna; Dudzik, Barbara; Kusak, Martyna; Marcia, Michalina; Kuczyńska, Hanna; Hara, Michał; Ochnio, Ariadna H.; Wycichowski-Kuchta, Gniewomir; Jakubowicz, Klaudia; Komar-Nalepa, Aleksandra; Jakubowska-Hara, Jolanta; Ochnio, Ariadna H.; Kuczyńska, Hanna
Publikacja przedstawia obraz wybranych aktualnych problemów prawa karnego UE z różnych perspektyw. Omawiane zagadnienia obejmują m.in.: dialog sądowy pomiędzy sądami krajowymi, Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) i Europejskim Trybunałem Praw Człowieka (ETPC); adekwatną ochronę praw uczestników postępowania karnego w państwach członkowskich UE; stosunki Prokuratury Europejskiej (EPPO) z państwami nieuczestniczącymi we wzmocnionej współpracy; wzajemne zaufanie w kontekście pozyskiwania dowodów elektronicznych; pozbawienie nielegalnego mienia w kontekście praw ofiar i konfiskaty rzeczy; harmonizację prawa karnego materialnego w zakresie definicji przestępstwa gwałtu i przestępstwa farmaceutycznego; niewystarczające wykorzystanie alternatyw dla kary pozbawienia wolności, a także odniesienia do istotnego dla współpracy w sprawach karnych orzecznictwa TSUE. Autorzy wskazują istniejące problemy wymagające rozwiązania na poziomie unijnym i krajowym oraz zarysowują przyszłe kierunki rozwoju prawa karnego UE. Dr. hab. Monika Szwarc w recenzji wydawniczej podkreśliła, że „podjęta w publikacji problematyka badawcza jest istotna z prawnego punktu widzenia i bardzo aktualna. Autorzy w swoich opracowaniach poruszają zagadnienia aktywnie dyskutowane w doktrynie prawa karnego i europejskiego, zwłaszcza w doktrynie obcej, wynikającej w równym stopniu z nowego prawodawstwa wtórnego UE, jak i z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności należy podkreślić, że Autorzy poruszają także zagadnienia związane z wzajemnymi relacjami dorobku Rady Europy z dorobkiem prawnym Unii Europejskiej”.
Decyzje zobowiązujące w polskim prawie ochrony konkurencji. Problemy proceduralne i systemowe
(Wydawnictwo Instytutu Nauk Prawnych PAN, 2020-05-11) Mleczko, Marcin
Autor analizuje instytucję decyzji zobowiązującej. Przedstawia najważniejsze decyzje zobowiązujące wydane dotychczas przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz dokonuje ich analizy z punktu widzenia poprawności proceduralnej i zgodności z prowadzeniem optymalnej polityki prawa konkurencji. Proponuje odpowiednie rozwiązania występujących obecnie problemów proceduralnych i systemowych oraz stawia tezę, że problemy o charakterze systemowym są wpisane w charakter instytucji decyzji zobowiązujących.
Dziecko-rodzice-państwo w kontekście świadczeń zdrowotnych edukacyjnych i przemocy domowej / pod redakcją Małgorzaty Łączkowskiej-Porawskiej
(Instytut Nauk Prawnych PAN, 2020) Łączkowska-Porawska, Małgorzata; Haberko, Joanna Agnieszka; Jadach, Katarzyna; Wiktorska, Paulina
Spis treści
EU-Tobacco Industry agreements and beyond
(INP PAN, 2020-02-02) Foltea, Marina
Illicit trade in tobacco products undermines public health and lead to significant tax losses for Governments. From around 2001, attempts to hold international tobacco manufacturers liable for tobacco products originating from within their supply chains led them to conclude far-reaching Cooperation Agreements with the European Union (EU) and its Member States. These agreements resulted in significant reductions in illicit trade in their products in Europe, but market dynamics caused the products of these manufacturers to be replaced by other illicit products.
Heteroseksualność i monogamiczność małżeństwa jako stosunku prawnego
(Wydawnictwo INP PAN, 2019) Łączkowska-Porawska, Małgorzata
Część niniejszego opracowania poświęcona jest analizie przywoływanego w dokumentach międzynarodowych prawa do zawarcia małżeństwa i założenia rodziny oraz próbie ustalenia, jakie konsekwencje wynikają z tej regulacji dla prawa krajowego oraz praw jednostki, choć można postawić pytanie, jakiemu celowi ma służyć analiza małżeństwa w świetle regulacji katalogujących prawa człowieka, które same w sobie są dosyć lakoniczne. Uzasadnieniem może być globalizacja oraz większa mobilność jednostek, z którą łączą się problemy rodzinne o charakterze transgranicznym. Wiąże się z tym większe doświadczenie w zakresie zastosowania obcych regulacji oraz możliwość porównania rozwiązań obowiązujących w różnych państwach. Stanowi to niekiedy podstawę do formułowania oczekiwań, aby wprowadzać „cudze” przepisy do rodzimego porządku prawnego, gdyż to właśnie one w pełni realizują określone prawa człowieka. Z takich zabiegów prawnoporównawczych od jakiegoś czasu korzysta także Europejski Trybunał Praw Człowieka zaznaczając, że jest skłonny uznać za standard rozwiązanie występujące w większości europejskich systemów prawnych. Warto jednak w pierwszej kolejności sięgnąć nie tyle do przepisów obowiązujących poza granicami, lecz do wypracowanych przez społeczność międzynarodową przepisów stanowiących element porządku krajowego i ustalić, co rzeczywiście wynika z nich w odniesieniu do obowiązków ustawodawczych państwa. Na potrzeby niniejszego opracowania za punkt odniesienia przyjmuje się przede wszystkim to, co zostało wypracowane jako prawo wiążące przez społeczność międzynarodową w ramach organizacji międzynarodowych, takich jak Organizacja Narodów Zjednoczonych czy Rada Europy. Przywołane zostaną jednak także sugestie wynikające z dokumentów mających charakter tzw. prawa miękkiego, nienakładających na państwa żadnych obowiązków, zawierających jednak często nowy sposób interpretowania praw człowieka oraz wskazujących kierunek pożądanych przez autorów zmian. Trzecim punktem odniesienia są regulacje krajowe innych państw europejskich. Na kanwie tych rozwiązań analizie poddano przepisy polskiego prawa rodzinnego kształtujące stosunek prawny małżeństwa. Celem niniejszego opracowania jest analiza dwóch cech charakterystycznych zawiązku małżeńskiego: heteroseksualności i monogamiczności przyjmowanych do niedawna powszechnie za oczywiste i bezdyskusyjne, podobnie jak sformalizowany charakter, świeckość i trwałość. Wskazane dwa przymioty zostały wybrane celowo, ponieważ często zwraca się uwagę, że rezygnacja z małżeństwa jako związku kobiety i mężczyzny może w niedalekiej przyszłości doprowadzić do podważenia drugiej istotnej cechy poprzez dopuszczenie małżeństw grupowych jako nowoczesnej formy poligamii.
International Cooperation of Competition Authorities in Europe. From Bilateral Agreements to Transgovernmental Networks
(INP PAN, 2020-12) Błachucki, Mateusz; Calkins, Stephen; Alliston, Cleo; Bardong, Andreas; Heckenberger, Wolfgang; Lovásová, Erika; Lukáčová, Daniela; Vidal, Adriana Meijide; García Álvarez, Marta; Michałek-Gervais, Marta; Pacillo, Michele; Sauermann, Martin; Pape, Fabian; Paulus, Eduard; Prates, Rita; Horta, Ricardo Bayão; Stankiewicz, Rafał; Taurula, Maarit; Viros, David; Błachucki, Mateusz
Monografia zbiorowa poświęcona jest współpracy międzynarodowej krajowych organów ds. konkurencji (NCA) państw członkowskich UE. Zostały w niej omówione przykłady współpracy dwustronnej (między właściwymi organami krajowymi z Niemiec i Austrii lub Czech i Słowacji), współpracy regionalnej (między nordyckimi właściwymi organami krajowymi) oraz współpracy w ramach sieci kontynentalnej (ze szczególnym uwzględnieniem zmian wprowadzonych Dyrektywą ECN +). Książka zawiera również analizy krajowych doświadczeń we współpracy międzynarodowej (Włochy, Słowacja i Hiszpania). Omówione zostały także kwestie niezależności krajowych organów ds. konkurencji, podstawowych praw przedsiębiorstw, nadzoru nad współpracą międzynarodową krajowych organów ds. konkurencji. Autorzy są zaangażowani w międzynarodową współpracę właściwych organów krajowych ds. konkurencji, pełniąc m.in. funkcje urzędników prowadzących postępowanie, członków międzynarodowych sieci organów ochrony konkurencji, doradców pozarządowych ds. sieci, naukowców doradzających sieciom i krajowym organom ochrony konkurencji, prawnych przedstawicieli przedsiębiorstw zaangażowanych w te postępowania lub członków innych instytucji zaangażowanych w ten proces.
International Cooperation of Competition Authorities in Europe. From Bilateral Agreements to Transgovernmental Networks (2nd edition, revised and updated)
(INP PAN, 2021-06-30) Calkins, Stephen; Alliston, Cleo; Bardong, Andreas; Heckenberger, Wolfgang; Lovásová, Erika; Lukáčová, Daniela; Vidal, Adriana Meijide; García Álvarez, Marta; Michałek-Gervais, Marta; Pacillo, Michele; Sauermann, Martin; Pape, Fabian; Paulus, Eduard; Prates, Rita; Horta, Ricardo Bayão; Stankiewicz, Rafał; Taurula, Maarit; Viros, David; Fonseca, Margarida Rosado da; Błachucki, Mateusz
Monografia zbiorowa poświęcona jest współpracy międzynarodowej krajowych organów ds. konkurencji (NCA) państw członkowskich UE. Zostały w niej omówione przykłady współpracy dwustronnej (między właściwymi organami krajowymi z Niemiec i Austrii lub Czech i Słowacji), współpracy regionalnej (między nordyckimi właściwymi organami krajowymi) oraz współpracy w ramach sieci kontynentalnej (ze szczególnym uwzględnieniem zmian wprowadzonych Dyrektywą ECN +). Książka zawiera również analizy krajowych doświadczeń we współpracy międzynarodowej (Włochy, Słowacja i Hiszpania). Omówione zostały także kwestie niezależności krajowych organów ds. konkurencji, podstawowych praw przedsiębiorstw, nadzoru nad współpracą międzynarodową krajowych organów ds. konkurencji. Autorzy są zaangażowani w międzynarodową współpracę właściwych organów krajowych ds. konkurencji, pełniąc m.in. funkcje urzędników prowadzących postępowanie, członków międzynarodowych sieci organów ochrony konkurencji, doradców pozarządowych ds. sieci, naukowców doradzających sieciom i krajowym organom ochrony konkurencji, prawnych przedstawicieli przedsiębiorstw zaangażowanych w te postępowania lub członków innych instytucji zaangażowanych w ten proces. Druga edycja monografii zawiera wszystkie opublikowane wcześniej artykuły, które zostały zaktualizowane i poprawione przez autorów, ponadto zawiera jeden dodatkowy artykuł autorstwa Margaridy Rosado da Fonseca, dotyczący portugalskiego prawa antymonopolowego.
Karierowicze kryminalni? : aktywność przestępcza w dalszych losach nieletnich
(INP PAN, 2021) Klaus, Witold; Woźniakowska-Fajst, Dagmara; Buczkowski, Konrad; Wiktorska, Paulina; Włodarczyk-Madejska, Justyna; Wzorek, Dominik; Rzeplińska, Irena; Szulecka, Monika; Wanicka, Olga; Klaus, Witold; Rzepińska, Irena; Woźniakowska-Fajst, Dagmara; Wiktorska, Paulina
Książka Karierowicze kryminalni? Aktywność przestępcza w dalszych losach nieletnich, to owoc pracy całego zespołu Zakładu Kryminologii INP PAN i to nie tylko zespołu dzisiejszego, ale także starszego pokolenia badaczek, których pracę kontynuowaliśmy. Zebrany materiał badawczy obejmuje przeszło 30 lat. Prowadzone przez nas badania miały charakter eksploracyjnym, stąd głównym ich celem było poznanie procesów, które w planie badań nazwaliśmy wstępnie „karierami kryminalnymi”. Innymi słowy, chcieliśmy zobaczyć, jakich czynów niezgodnych z prawem osoby, które popełnianie przestępstw rozpoczęły jako nieletni, dokonywali w późniejszym okresie życia, już po osiągnięciu dorosłości. Następnie chcieliśmy sprawdzić, czy te ich drogi życiowe można pogrupować i czy układają się one w jakieś wzorce.
Media społecznościowe w postępowaniu karnym
(INP PAN, 2022) Bayer-Ryśkiewicz, Katarzyna; Bitner, Jan; Chabiera, Anna Julia; Chmiel, Ewa; Chruścińska, Katarzyna; Czekalska, Marta; Czerwiński, Przemysław; Czerwiński, Szymon; Dąbrowski, Filip; Domańska, Barbara; Goliasz, Adam; Klotz, Miłosz; Krokus, Martyna; Lewulis, Piotr; Nadolny, Jakub; Nawara, Agnieszka; Rabczuk, Stanisław; Skraba, Karolina; Stromczyński, Błażej; Tomaszewska-Michalak, Magdalena; Worek, Krzysztof; Waszkiewicz, Paweł
Dr hab. Wojciech Jasiński, prof. UWr podkreślił w recenzji wydawniczej, że wyniki badań i ich omówienia mogą być inspiracją nie tylko dla prawników, ale także osób zainteresowanych nowymi technologiami oraz przedstawicieli nauk społecznych analizujących różnorakie fenomeny prawne czy funkcjonowanie instytucji tworzących i stosujących prawo. Natomiast dr hab. Jerzy Kosiński, prof. AMW wskazał w recenzji, że publikacja jest bardzo ciekawym materiałem, w którym w zwartej i merytorycznie spójnej formie znajdują się unikalne treści. Przejrzystość i spójność struktury publikacji, pomimo wieloautorowości, znacznie ułatwia jej czytanie. Przedstawione wyniki badań przedstawione przez poszczególnych autorów są wynikami oryginalnymi.
Media społecznościowe w pracy organów ścigania
(Wydawnictwo Instytutu Nauk Prawnych PAN, 2021) Bayer-Ryśkiewicz, Katarzyna; Bitner, Jan; Czekalska, Marta; Dębniak, Hubert; Jędrzejak, Aleksandra; Kargul, Paulina; Krawczyk, Kinga; Rabczuk, Stanisław; Skraba, Karolina; Stromczyński, Błażej; Strzałkowski, Ignacy; Tomaszewska-Michalak, Magdalena; Waszkiewicz, Paweł; Waszkiewicz, Paweł
Skala faktycznego wykorzystania potencjału tkwiącego w mediach społecznościowych przez organy ścigania przez długi czas pozostawała nieznana i w dużej mierze taka wciąż pozostaje. Fragmentaryczne badania wskazują, że zarówno grupy przestępcze, jak i indywidualni sprawcy korzystają z mediów społecznościowych w dużo większym zakresie niż śledczy. W monografii dokonano eksploracji i analizy skali oraz sposobów wykorzystania mediów społecznościowych w pracy polskich organów ścigania. W recenzji wydawniczej dr hab. Marek Leśniak, prof. UŚ podkreślił „W mojej oni powstało bardzo ważne w kontekście poznawczym, jak i dla praktyki polskiego wymiaru sprawiedliwości oraz praktyki organów państwa, opracowanie. Wypełnia ono istotną lukę w polskiej literaturze przedmiotu, w kontekście prezentowanych wyników badań własnych przeprowadzonych dyskusji ich wyników ma też duże znaczenie dla światowej literatury przedmiotu.”
Memory Laws in Poland and Hungary. Report by the Reserach Consortium 'The Challenges of Populist Memory Politics and Militant Memory Laws (MEMOCRACY)'
(INP PAN, 2023) Gliszczyńska-Grabias, Aleksandra; Baranowska, Grażyna; Wójcik, Anna; Sadowski, Mirosław; Vorobiova, Anastasiia
This Report consists of two main parts devoted to Poland’s and Hungary’s remembering of and dealing with the past, including with the use of memory laws and other deployments of legal and extra-legal means in historical policy, including soft law. It also discusses relevant domestic courts’ jurisprudence. The report situates these practices against European human rights law standards, inferred from the ECtHR case law. The aim of this exercise is capturing the dynamics of the Polish and Hungarian state’s relationship to the past after 1989 in a concise form and examine the current legal framework. The Polish and Hungarian sections are structured around common themes. In what follows, we shall discuss mnemonic constitutionalism, the institutionalisation of mnemonic governance, memorialisation of the Second World War and the Holocaust, reckoning with communism, education, and memory. The report includes discussions of political, social, and cultural factors that contextualise the legal framework. The final part concludes with broader reflections on the state of Polish and Hungarian memocracies, understood as constitutional and political regimes based on references to the past and a specific form of governance of historical memory. The report is supplemented by Conclusions and Recommendations addressed to a wide range of players and participants of public deliberations over history and the past, including lawmakers on domestic and European level, academia, and the civil society.
Narzędzia technologiczne usług informacyjnych biblioteki Instytutu Nauk Prawnych PAN
(INP PAN, 2021) Grządka, Aleksandra
W monografii opisano narzędzia wykorzystywane do zarządzania zasobami informacyjnymi Biblioteki Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk (INP PAN): system biblioteczny KOHA, oprogramowanie do zarządzania czasopismami naukowymi Open Journal Systems (OJS) oraz oprogramowanie do zarządzania repozytorium instytucjonalnym DSpace. Analizując funkcjonalność prezentowanych systemów informatycznych, przedstawiono również możliwe zmiany dla usprawnienia zarządzaniem zasobami informacyjnymi Biblioteki.
Osobowość publicznoprawna w świetle historii i doktryny prawa administracyjnego
(INP PAN, 2021) Błachucki, Mateusz
Monografia analizuje konstrukcję osobowości publicznoprawnej w ustawodawstwie polskim (w ujęciu historycznym) i doktrynie prawa administracyjnego. Przeprowadzony przegląd ustawodawstwa ujawnił, że problematyka ta była w prawie pozytywnym regulowana raczej szczątkowo. Żaden polski akt prawny nie zdefiniował nigdy pojęcia osoby prawa publicznego. W związku z tym Autor poddał analizie poglądy polskiej doktryny prawa administracyjnego poszukujące definicji osobowości publicznoprawnej i jej cech. Praca uwzględnia zatem dyskusję, jaka na przestrzeni wieku toczona była w nauce polskiej na ten właśnie temat. Dyskurs ten ujawnia po pierwsze brak zgody, co do zasadności posługiwania się koncepcją osobowości publicznoprawnej, a z drugiej brak jednomyślności, co do treści samego pojęcia. Publikacja składa się z czterech rozdziałów ułożonych w ciągu logicznym. W rozdziale pierwszym zaprezentowane zostały rozważania dotyczące konstrukcji prawa publicznego oraz osobowości prawnej (prawa prywatnego). Na podstawie tych rozważań w następnym rozdziale dokonana została prezentacja poglądów, zarówno afirmatywnych, jak i krytycznych, przedstawicieli polskiej nauki prawa administracyjnego w zakresie konstrukcji osobowości prawa publicznego. W rozdziale trzecim przedstawiono podstawowe rodzaje związków publicznoprawnych. Rozdział czwarty zaś, został poświęcony analizie szczegółowych rozwiązań ukazujących przykłady podmiotów, które w niektórych okresach traktowano jako osoby prawa publicznego. Monografia stanowi zaproszenie do refleksji nad problemem, czy konstrukcja osobowości publicznoprawnej może być wciąż przydatną kategorią czy to normatywną, teoretyczną czy też dydaktyczną. Niewątpliwie bowiem kształt współczesnej administracji państwowej determinuje wiele nowych zjawisk, co zmusza do zastanowienia, na ile koncepcja osobowości publicznoprawnej jest adekwatna do jej opisu. Należy wyrazić nadzieję, że prezentowana praca będzie stanowiła dobrą podstawę do dyskusji nad tym zagadnieniem.
Poza prawem. Prawna ocena działań państwa polskiego w reakcji na kryzys humanitarny na granicy polsko-białoruskiej
(INP PAN, 2022) Półtorak, Magdalena; Baranowska, Grażyna; Strąk, Katarzyna; Górski, Marcin; Wierczyńska, Karolina; Grzebyk, Patrycja; Kuźnicki, Witold; Klaus, Witold; Perkowska, Magdalena; Princ, Marcin
Opracowanie pod redakcją dr hab. Witolda Klausa, prof. INP PAN, kierownika Centrum Badań nad Prawem Migracyjnym i Zakładu Kryminologii INP PAN, będące prawnym komentarzem do dramatycznych wydarzeń, które nieprzerwalnie od sierpnia 2021 roku rozgrywają się na granicy polsko-białoruskiej. Mający tam miejsce kryzys humanitarny, a w zasadzie odpowiedź na niego ze strony polskiego rządu, budzi nie tylko wiele pytań natury moralnej, ale także prawnej. Autorzy raportu próbują odpowiedzieć na najważniejsze z tych ostatnich. Problemy poruszane w niniejszym opracowaniu, obejmują wiele różnych dziedzin prawa, które często wzajemnie na siebie zachodzą. Dotyczą zatem prawa migracyjnego, konstytucyjnego, administracyjnego, karnego, humanitarnego, międzynarodowego czy praw człowieka. Wymagało to zebrania odpowiedniego zespołu autorskiego, który byłby w stanie zająć się udzieleniem odpowiedzi na nie, odpowiedzi często nie bardzo oczywistych. Publikacja jest efektem współpracy dwóch centrów badawczych działających w ramach Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk: Centrum Badań nad Prawem Migracyjnym oraz Centrum Badań nad Międzynarodowym Prawem Karnym. Autorkami i autorami są natomiast osoby reprezentujące różne ośrodki naukowe, choć większość z nich aktywnie działa w ramach prac jednego z centrów. Staraliśmy się, by opracowanie to miało przede wszystkim walor praktyczny. Stąd naszym celem było przygotowanie zwięzłych i konkretnych odpowiedzi na pojawiające się pytania czy wątpliwości. Przygotowane na ich podstawie teksty bazują na naukowej wiedzy autorek i autorów, przekładając ją na w miarę czytelny język, nie grzęznąc w zawiłych rozważaniach prawniczych. Mam nadzieję, że nam się to udało i niniejsza publikacja posłuży szerokiemu gronu odbiorców i odbiorczyń, którzy będą chcieli zrozumieć, jak z prawnego punktu widzenia oceniać działania rządzących.
Prawo umów wobec wyzwań cywilizacyjnych. Zagadnienia wybrane
(INP PAN, 2020) Skorupa, Piotr; Mucha-Kujawa, Joanna; Dziedzic, Magdalena; Zieliński, Marcin Z.; Grochowski, Mateusz; Romanowska, Marta; Siwik, Robert; Matysiak, Michał; Nita-Jagielski, Grzegorz; Tarska, Monika; Asłanowicz, Marcin; Bierć, Andrzej; Aromińska, Karolina; Kordasiewicz, Bogudar; Podrecki, Paweł
Prawo umów, będące podstawową regulacją organizującą obrót gospodarczy we współczesnym świecie, od zawsze stanowiło fundament prawa prywatnego. Postępująca globalizacja (internacjonalizacja) i multicentryczność (wielość ośrodków stanowienia) prawa prywatnego powoduje, że na jego kształt – czy szerzej kierunek ewolucji – wpływ mają nie tyle krajowi, czy ponadnarodowi ustawodawcy, ale przede wszystkim praktyka jego stosowania. Obecnie to bowiem tzw. prawotwórstwo sędziowskie najpełniej jest w stanie recypować do prawa system norm i wartości społecznych (sędzia jako wariant słuszności w treści prawa). Wskazane tendencje prawa prywatnego potwierdzają, że już dawno nastąpiło odejście od pozytywistycznej (formalnej) myśli prawniczej w kierunku pragmatyzmu, którego wyrazem pozostaje anglosaski model stanowienia i stosowania prawa (prawo efektywne ekonomicznie, klauzula rozsądku oraz roztropność sędziowska jako środek kontroli wyników literalnej wykładni prawa). Monografia stanowi zbiór rozdziałów napisanych przez pracowników i współpracowników (w tym byłych doktorantów) Zakładu Prawa Prywatnego Instytutu Nauk Prawnych PAN. Wśród rozdziałów jeden ma wartość szczególną – jest to ostatnia ukończona publikacja naukowa prof. dr hab. Andrzeja Biercia, wieloletniego kierownika Zakładu Prawa Prywatnego INP PAN i przewodniczącego Rady Naukowej INP PAN. Pan Profesor był nie tylko wybitnym specjalistą w zakresie prawa prywatnego, ale także cenionym dydaktykiem i opiekunem kilku pokoleń naukowców, a przy tym człowiekiem wielkiej kultury, przyzwoitości i życzliwości. Nie jest nadużyciem stwierdzenie, że Pan Profesor Andrzej Bierć, kształtujący warsztat naukowy młodszych badaczy, oraz jako współpracownik w ramach zakładu, miał swój udział we wszystkich pracach prezentowanych w niniejszej monografii. Publikacja, wydana już po niespodziewanej śmierci Profesora, stanowi więc swoisty hołd dla Jego pamięci, a zarazem jest wyrazem wdzięczności uczniów i współpracowników.
Prawo wobec wyzwań cywilizacyjnych : wybrane zagadnienia : prace uczestników Prawniczych Seminariów Doktorskich INP PAN
(INP PAN, 2024) Biernat-Kopczyńska, Magda; Borysewicz, Wioletta; Cygan, Tomasz; Łopatek, Robert; Piech, Maria; Skałka, Michał; Solka, Piotr; Śliwa, Agnieszka; Aplas-Żaboklicka, Aneta; Kościecha-Karkowska, Marta; Kowalski, Kornel; Lisak, Aleksandra; Lutkiewicz, Joanna; Sujecki, Michał Wojciech; Szymanek, Marcin; Świętnicki, Tomasz; Błachucki, Mateusz; Materna, Grzegorz
Monografia wieloautorska składa się z szesnastu tekstów przygotowanych przez uczestników Prawniczych Seminariów Doktorskich INP PAN. Podzielono ją na dwie części: pierwsza z nich zawiera opracowania dotyczące prawa publicznego, druga zaś – prawa prywatnego. Tom jest też z tego powodu ciekawy – prezentuje spektrum zagadnień, którymi zajmują się młodzi ludzie, przygotowując swoje rozprawy doktorskie, jest to znakomity materiał poglądowy, zwłaszcza że wiele z tekstów dotyczy zagadnień nowych, kontrowersyjnych i ważnych w nauce i praktyce prawa. Z wielkim uznaniem i szacunkiem należy odnieść się do pracy zarówno autorów, jak i redaktorów tomu, którzy w ten sposób stworzyli unikalną i cenną możliwość prezentowania swojego dorobku młodym ludziom, ale także dali szansę na wykształcenie i praktykowanie warsztatu pracy naukowej, dyscypliny w opracowaniu tekstu i doborze materii, wskazaniu problemu badawczego i wreszcie – komunikatywności wypowiedzi.
Problematyka kwalifikacji prawnej pozakodeksowych umownych stosunków zobowiązaniowych
(INP PAN, 2020) Maciołek, Wojciech; Kaczorowska, Bogna; Bedrii, Marian; Szlaszyński, Marcin; Sobas, Magdalena; Habryka-Kalamala, Beata; Węgliński, Konrad; Gutbier, Katarzyna; Talaga, Robert; Konopka, Katarzyna; Antoniuk, Jarosław; Jarnutowska, Katarzyna; Mróz-Krysta, Dominika; Wróbel, Magdalena; Rożek, Kacper; Maciołek, Wojciech
Umowy są przedmiotem wielu opracowań naukowych. Porusza się w nich szczególnie problemy natury praktycznej, a także teoretycznej. Zasięg zagadnień i problemów umownych stosunków zobowiązaniowych jest na tyle szeroki, że można z całą pewnością uznać to za temat niewyczerpany. Podjęcie tematu umów i ich regulacji pozakodeksowych znajduje uzasadnienie w ciągłej zmienności ustawicznej, kreowaniu przez praktykę obrotu nowych rozwiązań dostosowanych do ich potrzeb i nieustającym rozwoju nowych technologii. Celem niniejszej publikacji jest przedstawienie kompleksowego ujęcia zagadnienia cywilistycznego dotyczącego wybranych umownych stosunków zobowiązaniowych. Autorzy nie skupiają się na jedynej umowie czy jednej kategorii umów. Poruszają istotne zagadnienia, w odniesieniu do różnych stosunków zobowiązaniowych – począwszy od zagadnień ściśle teoretycznych, jak rozważania nad algorytmizacją stosunków zobowiązaniowych, po problemy szczegółowych umów, jak choćby związanych z problematyką prawną umowy o macierzyństwo zastępcze. Chociaż publikacja formalnie nie została podzielona, można wyróżnić pięć kategorii poruszanych zagadnień. Obejmują w pierwszej kolejności zagadnienia typowo teoretyczne, które mają zastosowanie do wszystkich zobowiązań umownych. Następnie, poruszone zostały kwestie zaliczane do prawa bankowego i usług płatniczych, problemy umów finansowych i medycznych. Ostatnią kategorią są szczegółowe problemy wybranych umów.
Public-Private Partnership : Controlling Illicit Trade of Tobacco in the Era of Fast Change
(INP PAN, 2020-03-02) Szwarc, Monika
The analysis of the international legal framework and the comparison between the tobacco industry other industries which face illicit trade leads to the conclusion that the regulation of States' obligations are much more comprehensive with respect to eradicating the illicit tobacco trade. This in turn must lead to the conclusion that drawing analogies between other sectors and the tobacco industry may not be useful for the identification of possible new means of combatting illicit trade. As was presented above, the legal obligations (established in order to combat global illicit trade in tobacco) restrict, to a considerable extent, the margin of appreciation left to States, in particular EU Member States. Taking into account the proviso of Article 5.3 of the FCTC, Guidelines for implementation of Article 5.3 of the FCTC, as well as the FCTC Anti-Illicit Trade Protocol and the Tobacco Products Directive, it may be concluded that there will be growing pressure from WHO towards Parties of these international agreements to limit (if not break) cooperation with the tobacco industry. Furthermore, the analysis of abundant literature on eliminating illicit trade in tobacco reveals that there is a considerable body of publications which (without entering into details and without assessing its reasonableness) casts doubts on the tobacco industry’s cooperation with governments and public bodies aimed at combatting illicit trade, questioning the reliability of data gathered by the tobacco industry (Allen W A Gallagher et. Al, 2018), as well as involvement of the tobacco industry in establishing the global track and trace system (see for recent assessment on this point Gilmore, Gallagher, Rowell, 2019; Crosbie, Bialous, A Glantz, 2019). This may also have impact on the reluctance of Member States to engage in new methods of cooperation with the tobacco industry. On the other hand, the survey of the WHO database on reporting implementation of the FCTC reveals that not all Member States are aware of Article 5.3 of the FCTC, nor have they implemented internal policies in order to implement this provision. Mostly, prohibition in Article 5.3 of the FCTC is understood in a narrow way, as prohibition of interference with “setting and implementing their public health policies”, namely within the legislative process. For that reason, reporting Member States focus on the elimination of conflict of interests and on transparency of mutual relations between public bodies and the tobacco industry. Only Cyprus explicitly denied existence of agreements with the industry. It is expected that the discussion between rigorous interpretation of Art. 5.3 FCTC by WHO on the one hand, and more flexible interpretation from States on the other, may continue. In addition, the FCTC Anti-Illicit Trade Protocol excludes interference by the tobacco industry only in the context of the track and trace system (article 8). It is clear that there is no room for MoUs, where the States are under an obligation to introduce binding obligations on the tobacco industry actors, such as licences, approvals and control, due diligence, the track and trace system, record-keeping etc., as well as when they are obligated to introduce definitions of offences and criminal sanctions. Still, partnerships with the tobacco industry are not explicitly excluded in the context of investigative techniques (art. 19 of the Protocol) nor in the context of international cooperation (art. 20 and forth). It seems that there may still be room for cooperation in this context, with due regard to Article 4(2) of the Protocol, which requires States to ensure “maximum possible transparency with respect to any interactions they may have with the tobacco industry” when implementing the Protocol.
Regulacje prawne w postępowaniu administracyjnym i sądowoadministracyjnym wprowadzone na skutek pandemii koronawirusa – zagadnienia wybrane
(INP PAN, 2022) Szewczyk, Marek; Korzeniowska-Polak, Agnieszka; Staniszewska, Lucyna; Szewczyk, Ewa; Suwaj, Patrycja Joanna; Samulska, Katarzyna; Lewandowski, Filip; Pawłowski, Sławomir; Kruszyńska-Kośmicka, Marlena; Hyżorek, Aleksander; Szewczyk, Marek; Szewczyk, Ewa; Staniszewska, Lucyna
Pandemia koronawirusa zaskoczyła cały świat i zdeterminowała nadzwyczajne działania władz publicznych. Polski prawodawca stara się z nią walczyć i niwelować jej skutki za pomocą działań na poziomie ustawodawczym oraz ustanawiania aktów rangi podustawowej. Wiele działań legislacyjnych miało i nadal ma na celu zapobieganie i zwalczanie epidemii, a więc ochronę zdrowia. Ze względu na obawy, niepewność i nieprzewidywalność przyszłości w czasie pandemii, jest to okres niewątpliwie trudny dla całego społeczeństwa. W tak szczególnym momencie, tym bardziej nabierają znaczenia działania prawodawcy, które powinny prowadzić do silniejszego niż zwykle poczucia przewidywalności jego działań i pewności prawa. Pandemia wymusiła przeniesienie wielu aktywności do przestrzeni cyfrowej, a także przyśpieszyła jej rozwój w tych dziedzinach, w których jej wykorzystanie nie było powszechne. Zaistniała sytuacja epidemiologiczna, w niespotykanym do tej pory stopniu, wpłynęła na regulacje wielu gałęzi naszego systemu prawnego. Wprowadzone w trybie interwencyjnym przepisy ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych i wywołanych nimi sytuacji kryzysowych6 oraz ustawy z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 istotnie wpłynęły, i wiele z nich nadal wpływa, między innymi na funkcjonowanie organów administracji publicznej i działanie sądów administracyjnych. Przedkładane czytelnikowi opracowanie koncentruje się na ukazaniu rozwiązań prawnych wprowadzonych zarówno w procedurze administracyjnej, jak i sądowoadministracyjnej. Dotyka ono także ważkiego zagadnienia ograniczenia praw i wolności jednostek na skutek pandemii koronawirusa w Polsce. Zebrane w niniejszą monografię rozważania sprowadzają się do wspólnych ustaleń, iż chaos i obawy związane z przyszłością w czasie i po pandemii nie mogą stanowić usprawiedliwienia dla rozmycia gwarancji konstytucyjnych w aktach podstawowych bez wprowadzenia stanu nadzwyczajnego, czy wreszcie stanowienia regulacji niezrozumiałej, chaotycznej, bez odpowiedniego vacatio legis, nadmiernie często nowelizowanej. Okres pandemii prowadzi w Polsce do naruszenia praw i wolności obywatelskich, związanych chociażby z organizowaniem pokojowych zgromadzeń. Recenzent wydawniczy dr hab. Krzysztof Urbaniak, prof. UAM podkreślił, że prezentowana monografia ma doniosłe znaczenie i może zostać wykorzystana w praktyce administracyjnej, orzecznictwie sądów administracyjnych jak i w procesie dydaktycznym.

Browse

Browsing Open Access ebooks by Title

Results Per Page

Sort Options