Detencja cudzoziemców. Standardy praw człowieka a polityka migracyjna państw europejskich
Loading...
Files
Editors
Authors
Date
2025
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
INP PAN
ISBN
978-83-68199-01-7
978-83-68199-02-4
978-83-68199-02-4
DOI
10.5281/zenodo.15081489
Language
pl
Keywords
Unia Europejska (UE), European Union (EU), Rada Europy, Council of Europe, cudzoziemcy, foreigners, detencja, detention, prawa człowieka, human rights, prawo Wspólnot Europejskich, European Communities law, ochrona granicy państwowej, protection of the state border, migracje międzynarodowe, international migration, kontrola graniczna, border checks, nielegalne przekroczenie granicy, illegal migration, prawo do wolności, right to liberty, prawo do bezpieczeństwa osobistego, right to security of person, dopuszczalność, admissibility, przesłanki, prerequisite, prawo do informacji, freedom of information, kontrola sądowa, judicial control, szybkość postępowania, speed of court proceedings, gwarancje procesowe, procedural safeguards, zasada proporcjonalności, principle of proportionality, pozbawienie wolności, deprivation of freedom
Abstract
The subject of this monograph is the deprivation of liberty applied in connection with the exercise of the State’s right to control the movement of persons, abbreviated as the detention of foreigners (immigration detention). It is to be understood as all those situations where an individual’s liberty is deprived in the context of procedures such as the prevention of illegal entry, expulsion, the granting of international protection or the transfer to another state for the examination of an asylum application. In this monograph, the problem of immigration detention is discussed primarily from the perspective of the international legal obligations of European states in the field of human rights. Of fundamental importance here is the European Convention on Human Rights, nevertheless the book contains numerous references to the universal human rights protection system and international refugee law. The consideration of the international legal standard of the right to liberty and security of person is carried out here in the context of the migration policies of European states and juxtaposed with the practice of detention.
The book consists of five chapters. Chapter I presents the subject and object framework of the research, the sources of law adopted as a basis for the considerations and relevant terminology. It explains in a general way what the detention of foreigners consists in, as well as describing its origins and the evolution of its application in the practice of states. It also indicates the characteristics of the migration policy of European states, in terms of those elements that have an impact on the use of detention of foreigners.
Chapter II addresses the context and factors that influence how the detention of aliens is normalised and applied at both international and national levels. Particular attention is given to elements such as extraterritorial activities, the privatisation of migration control and the multifaceted relationship between detention and processes of securitisation and criminalisation of migration.
Chapter III is devoted to an in-depth examination of international human rights law standards on the permissibility of detention of foreigners as an element of the right to liberty and security of person and procedural guarantees. Given the importance of the conditions of detention as a criterion for its possible arbitrariness, this part of the monograph also deals with the standards for the treatment of foreigners during detention.
Chapter IV deals entirely with the detention of foreigners in the law and practice of seven selected European states: Bulgaria, France, Spain, the Netherlands, Germany, Sweden and Poland. The problem is presented in such a way as to show that it is now possible to write about a certain normative pattern characteristic of the regulation of detention in Europe. Also described are the legal basis of detention in national law, the most common prerequisites for its application as well as issues such as the authorities responsible for adjudicating detention, the infrastructure used for this purpose and the conditions of detention.
Chapter V is an analysis of how one would look at the detention of foreigners if it is applied unlawfully or arbitrarily on a systemic basis as part of state’s migration policy. The impact of the detention of foreigners on the enjoyment of human rights other than the right to liberty and security of person, which specifically includes the prohibition of degrading or inhuman punishment or treatment and the right to respect for private or family life was also analysed. The final issue addressed in the monograph is the problem of assessing the detention of foreigners from the point of view of the principle of good faith, which is fundamental to the international legal order.
Przedmiotem niniejszej monografii jest pozbawienie wolności stosowane w związku z wykonywaniem przez państwo prawa do kontroli nad ruchem osobowym, w skrócie nazywane detencją cudzoziemców. Rozumieć przez to należy te wszystkie sytuacje, kiedy dochodzi do pozbawienia wolności jednostki w kontekście takich procedur jak zapobieżenie nielegalnemu wjazdowi, wydalenie, udzielenie ochrony międzynarodowej czy też przekazanie innemu państwu w celu rozpoznania wniosku o azyl. W niniejszej monografii problem detencji cudzoziemców jest omawiany przede wszystkim z perspektywy zobowiązań prawnomiędzynarodowych państw europejskich z zakresu praw człowieka. Fundamentalne znaczenie ma tutaj Europejska Konwencja Praw Człowieka, niemniej jednak książka zawiera liczne odniesienia do uniwersalnego systemu ochrony praw człowieka oraz międzynarodowego prawa uchodźczego. Rozważania nad prawnomiędzynarodowym standardu prawa do wolności i bezpieczeństwa osobistego zostały tu przeprowadzone w kontekście polityki migracyjnej państw europejskich i zestawione z praktyką stosowania detencji. Książka składa się z pięciu rozdziałów W rozdziale pierwszym zostały przedstawione przedmiotowe i podmiotowe ramy badań, źródła prawa przyjęte za podstawę rozważań oraz terminologia. Wyjaśniono w nim w sposób ogólny na czym polega detencja cudzoziemców, opisana została jej geneza oraz ewolucja jej stosowania w praktyce państw. Wskazano także na charakterystykę polityki migracyjnej państw europejskich, w zakresie tych elementów, które mają wpływ na stosowanie detencji cudzoziemców. Rozdział II odnosi się do kontekstu i czynników, które wpływają na to, jak detencja cudzoziemców jest unormowana oraz stosowana zarówno na poziomie międzynarodowym, jak i krajowym. W sposób szczególny zwrócono uwagę na takie elementy jak działania esktraterytorialne, prywatyzację kontroli migracji oraz wielopłaszczyznowe związki pomiędzy detencją a procesami sekurytyzacji oraz kryminalizacji migracji. Rozdział III został poświęcony dogłębnemu badaniu standardów prawa międzynarodowego praw człowieka w zakresie dopuszczalności stosowania detencji cudzoziemców jako elementu prawa do wolności i bezpieczeństwa osobistego oraz gwarancji proceduralnych. Ze względu na znaczenie warunków detencji jako kryterium jej ewentualnej arbitralności, ta część monografii dotyczy również standardów traktowania cudzoziemców w trakcie pozbawienia wolności. Rozdział IV dotyczy w całości detencji cudzoziemców w prawie i praktyce państw europejskich: Bułgarii, Francji, Hiszpanii, Królestwa Niderlandów, Niemiec, Szwecji i Polski. Problem ten został przedstawiony w taki sposób, aby wykazać, że obecnie można pisać o pewnym schemacie normatywnym, charakterystycznym dla uregulowania detencji w Europie. Opisane zostały podstawy prawne detencji w prawie krajowym, najczęściej występujące przesłanki jej zastosowania, jak również takie kwestie jak organy odpowiedzialne za orzekanie o detencji, infrastruktura wykorzystywana w tym celu i warunki pozbawienia wolności. Rozdział V jest analizą, jak należałoby spojrzeć na detencję cudzoziemców, jeśli jest ona stosowana w sposób bezprawny lub arbitralny na zasadzie systemowej, stanowiąc element polityki migracyjnej danego państwa. Opisany został wpływ detencji cudzoziemców na korzystanie z innych niż prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego praw człowieka, co w sposób szczególny obejmuje zakaz poniżającego lub nieludzkiego karania lub traktowania oraz prawo do poszanowania życia prywatnego lub rodzinnego. Ostatnim zagadnieniem poruszonym w monografii jest problem oceny detencji cudzoziemców z punktu widzenia fundamentalnej dla porządku prawnomiędzynarodowego zasady dobrej wiary.
Przedmiotem niniejszej monografii jest pozbawienie wolności stosowane w związku z wykonywaniem przez państwo prawa do kontroli nad ruchem osobowym, w skrócie nazywane detencją cudzoziemców. Rozumieć przez to należy te wszystkie sytuacje, kiedy dochodzi do pozbawienia wolności jednostki w kontekście takich procedur jak zapobieżenie nielegalnemu wjazdowi, wydalenie, udzielenie ochrony międzynarodowej czy też przekazanie innemu państwu w celu rozpoznania wniosku o azyl. W niniejszej monografii problem detencji cudzoziemców jest omawiany przede wszystkim z perspektywy zobowiązań prawnomiędzynarodowych państw europejskich z zakresu praw człowieka. Fundamentalne znaczenie ma tutaj Europejska Konwencja Praw Człowieka, niemniej jednak książka zawiera liczne odniesienia do uniwersalnego systemu ochrony praw człowieka oraz międzynarodowego prawa uchodźczego. Rozważania nad prawnomiędzynarodowym standardu prawa do wolności i bezpieczeństwa osobistego zostały tu przeprowadzone w kontekście polityki migracyjnej państw europejskich i zestawione z praktyką stosowania detencji. Książka składa się z pięciu rozdziałów W rozdziale pierwszym zostały przedstawione przedmiotowe i podmiotowe ramy badań, źródła prawa przyjęte za podstawę rozważań oraz terminologia. Wyjaśniono w nim w sposób ogólny na czym polega detencja cudzoziemców, opisana została jej geneza oraz ewolucja jej stosowania w praktyce państw. Wskazano także na charakterystykę polityki migracyjnej państw europejskich, w zakresie tych elementów, które mają wpływ na stosowanie detencji cudzoziemców. Rozdział II odnosi się do kontekstu i czynników, które wpływają na to, jak detencja cudzoziemców jest unormowana oraz stosowana zarówno na poziomie międzynarodowym, jak i krajowym. W sposób szczególny zwrócono uwagę na takie elementy jak działania esktraterytorialne, prywatyzację kontroli migracji oraz wielopłaszczyznowe związki pomiędzy detencją a procesami sekurytyzacji oraz kryminalizacji migracji. Rozdział III został poświęcony dogłębnemu badaniu standardów prawa międzynarodowego praw człowieka w zakresie dopuszczalności stosowania detencji cudzoziemców jako elementu prawa do wolności i bezpieczeństwa osobistego oraz gwarancji proceduralnych. Ze względu na znaczenie warunków detencji jako kryterium jej ewentualnej arbitralności, ta część monografii dotyczy również standardów traktowania cudzoziemców w trakcie pozbawienia wolności. Rozdział IV dotyczy w całości detencji cudzoziemców w prawie i praktyce państw europejskich: Bułgarii, Francji, Hiszpanii, Królestwa Niderlandów, Niemiec, Szwecji i Polski. Problem ten został przedstawiony w taki sposób, aby wykazać, że obecnie można pisać o pewnym schemacie normatywnym, charakterystycznym dla uregulowania detencji w Europie. Opisane zostały podstawy prawne detencji w prawie krajowym, najczęściej występujące przesłanki jej zastosowania, jak również takie kwestie jak organy odpowiedzialne za orzekanie o detencji, infrastruktura wykorzystywana w tym celu i warunki pozbawienia wolności. Rozdział V jest analizą, jak należałoby spojrzeć na detencję cudzoziemców, jeśli jest ona stosowana w sposób bezprawny lub arbitralny na zasadzie systemowej, stanowiąc element polityki migracyjnej danego państwa. Opisany został wpływ detencji cudzoziemców na korzystanie z innych niż prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego praw człowieka, co w sposób szczególny obejmuje zakaz poniżającego lub nieludzkiego karania lub traktowania oraz prawo do poszanowania życia prywatnego lub rodzinnego. Ostatnim zagadnieniem poruszonym w monografii jest problem oceny detencji cudzoziemców z punktu widzenia fundamentalnej dla porządku prawnomiędzynarodowego zasady dobrej wiary.
Description
Citation
J. Markiewicz-Stanny, Detencja cudzoziemców. Standardy praw człowieka a polityka migracyjna państw europejskich, INP PAN, Warszawa 2025
Table of content
<< s. 19-86 >>
Zagadnienia podstawowe
<< s. 87-156 >>
Determinanty współczesnego kształtu detencji cudzoziemców
<< s. 157-250 >>
Międzynarodowy standard pozbawienia wolności cudzoziemców
<< s. 251-342 >>
Prawo i praktyka państw
<< s. 343-404 >>
Konsekwencje bezprawnej i arbitralnej detencji cudzoziemców
<< s. 405-412 >>
Zakończenie